E. du Perron
aan
J. Greshoff

Le Roselier-en-Plérin, 4 en 5 november 1933

Le Roselier, 4 November.

Beste Jan,

Ik ben niet verbitterd door het Bretonsche landschap, hoogstens ontmoedigd omdat ik zoo weinig kansen heb om er wat bij te ver-dienen en omdat alles zoo tegenloopt. Gille ligt met hooge koorts* en Simone heeft het erg beroerd. Over dit laatste zal ik je nu maar niet meer vervelen. Ingesloten een brief van Jany over Ducroo; de brief en de toon van Jany zijn als altijd alleraardigst, maar je ziet, hij en Henny zijn het nu eens.2969 En wat voor mij in de gegeven omstandigheden primeert: het idee er nog wat geld mee te verdienen wordt steeds minder. Mag ik aan Ducroo werken, terwijl Bep de journalistiek voor mij opknapt; terwijl ik niet eens in staat ben Simone een kleinigheidje te zenden? dat is voor mij het probleem.

Ik vraag Jany nu jou alles te zenden. Wil je probeeren met Coenen? Je mag schrappen wàt je maar wilt Wil Coenen niets hebben, dan kan Jany nog altijd die 2 hfdstn. krijgen die hij graag heeft. Eén ding wordt voor mij nu ook zeker: Ducroo wordt ook een ‘luxe-boek’, succes in Holland is totaal uitgesloten. En over Indië heeft Augusta de Wit het 100 × beter gedaan.

Ceci dit, heb ik er geen idee van dat ik je zoo ruziemakerig geschreven heb. Overdrijf jij dit niet, door je eigen nerveuse toestand? Maar schwamm d'rüber, als ik je zoo geblesseerd en gefroisseerd heb, dan spijt mij dat ten zeerste en ik verzeker je dat het geheel buiten mijn bedoeling lag. Ik was hoogstens wat ‘knorrig’ over die zaak.

Ik hoop nu maar dat je gauw opknapt. Neem nu, inpl. van naar Parijs te gaan (Bep schreef je daarover al) die 2 dagen absolute rust; ga desnoods eens naar Antwerpen bij Delen of zoo. Uitblazen, alle rotzooi vergeten. Ik heb soms diezelfde ‘angoisses’, die jij ‘angsten’ noemt, en waarmee je wakker wordt, 's morgens vroeg of midden in den nacht.

Het Haagsche Maandblad zond me 1 ex. + 15 overdrukken + 500 francs! Ik sta er beduusd van; dat is nog eens een luxueuze bedoening! Waar wachten we op, om meteen dit periodiek vol te schrijven? De competentie van al de andere heeren lijkt mij op vrijwel ieder gebied door ons beiden te slaan!

Pannekoek van Buitenzorg schreef in het Vaderland een allerliefst stukje over mij. Erg aardig, werkelijk, in den vulgariseerenden toon. Ik ben er zeer tevreden mee en zal hem eerstdaags weer schrijven. (Ik deed het net.)

Als je Fontenelle niet krijgen kunt, schrijf het mij dan direct. Misschien wil Guilloux mij zijn ex. dan afstaan. Het is helaas een in velijn gebonden prachtexemplaar. - Kan je mij de 2 dln. Vie de Napoléon zenden van den Herr von Stendhal? Doe het echter wel aangeteekend. Ik heb ze noodig voor een bespreking van Suarès' Napoléon voor de N.R.C.2970 - Maar alléén als het je schikt. Het is niet absoluut noodig.

Nu Jan, nogmaals het beste! Trek je van mijn kwaaie missives, die tegen jou nooit kwaay bedoeld zijn (en c'est le ton qui fait la musique, maar die ton lees je verkeerd als je aan ‘uitschijters’ denkt!) nooit iets aan. Veel liefs, ook voor Atie en de jongelieden en van mijn werkzame gade.

Je E.

Zeg Truida dat ik haar spoedig schrijven zal.

Graag Menno's en Jany's brief terug. Die van Jany is werkelijk erg aardig - en wat zeg je van zijn ontmoeting - na jou - met Clairette?

P.S.

Als ik Ducroo nog klaar krijg, dan wil ik toch alle stukken die in het heden spelen en over de beroerdigheid gaan, schrappen. Hoe ik mij precies voel, kan ik er toch niet in zetten; en allerlei smeerlappen zouden het erg ‘overdreven’ vinden en bovendien, wat hebben al die smeerlappen met mijn misère te maken?

Het is dus om allerlei redenen maar het beste dat ik een deel van de copy die nu klaar ligt tot een kleiner deel vorm, met Indië als kern. De rest? - àls er later weer wat lucht komt in mijn bestaan, vind ik daar nog wel een vorm voor.

En toch, dit alles gaat me aan het hart. Ducroo had een uitstekend boek kunnen worden, juist als het 500 blzn. had kunnen beslaan. Maar om die goed te hebben zou ik ruim 2 jaar rustig en prettig hebben moeten werken,* niet 1½ jaar krap op deze manier.

Nu ja, antwoord hier maar niet op - wat helpt het? Het boek moet ook maar zijn noodlot volgen.

Dag!

P.P.S. - Belangrijk.

Laat Jany jou de copy eerst sturen en doe jij dan hoofdst. I en II op de andere, vóór je alles naar Coenen zendt. Ik heb nl. een idee (door een opmerking van Jany) dat III en IV veel minder ‘inventaris-achtig’ doen als ze gelezen worden na I en II, zooals Jany eerst deed, en niet als het begin, - zooals nu. Er is zeker een verband tusschen de hfdstn. onderling in iets dat levend is, dat vloeit, en niet ‘in schoonheid paradeert’.

5 November.

B.J. - Ik haal de brief van Jany er maar weer uit, omdat de enveloppe anders te zwaar wordt. Dit is gewichtiger.

Ik heb gisteravond met Bep onze situatie nu weer eens goed bekeken, onze financiën nageteld, enz. De zaak zit zoo: wij moeten 1 Dec. a.s. in Parijs terug zijn, langer hier blijven is onzin, ook met het oog op het Vaderland. Als echter van de erfenis of van Gistoux onderwijl nog steeds niets loskomt, hebben wij geen geld om een nieuw appartement te huren. Wij moeten dan op één gemeubelde kamer zitten van ± 350 frs. (Bep gaat nu kijken, zij vertrekt Woensdag inpl. van Zaterdag, dus 3 dagen eerder, ook voor die salons) en daar betere tijden afwachten.

Ik kan dan ook niet doorgaan met Ducroo. Ik kan je niet zeggen hoe ik daar nu weer ‘uit’ ben. Het is een luxe-werk en ik kan mij dat heusch niet permitteeren. Bovendien, als Forum na Dec. ophoudt te bestaan, moet ik met December andere copy uitzetten om in Januari wat te hebben. En ik kan niet èn Ducroo schrijven - tenminste goed, zooals ik het zou willen - èn al die stukjes in elkaar zetten. Ik zie het er dus van komen (vandaag denk ik er sterk over) om Ducroo te splitsen in een Indisch en eventueel een ander deel; het Indische deel (± 200 blzn.) kan ik dan eerder afmaken en aan Van Kampen geven; de rest moet dan maar blijven liggen tot een beter jaar. Als ik geld van T.V. had gekregen of als De Gids mijn Indische deel ± compleet genomen had, was alles anders geweest. Nu wil Jany zelf alleen 2 hfdstn., en in Gr.Ned. maak ik natuurlijk ook geen kans, dat zal je zien. Als jij Ducroo (Indië) ± compleet in Gr.Ned. krijgt - er kunnen natuurlijk gerust heel wat blzn. af - dan heb ik het gevoel dat ik zelf ook wat verdien, maar als het tenslotte erop neerkomt dat ik Bep meer dan een jaar ongeveer alles laat doen (zij doet ook nog de kronieken voor Gids en Gr.Ned. èn meer dan ik voor de N.R.C.), dan smaakt mij de Ducroo-bedoening daarnaast ook niet meer. Misschien weer verdomd burgerlijk van mij en vooral weinig kunstenaarsachtig, maar qu'y faire? Als boek brengt Ducroo mij fl. 350. op, verder niets!

Schrijf ons ook nog even hoe die methode is bij de Bank, die jij mij in Brussel aanraadde. Moet men daarvoor geld geven of effecten? In het laatste geval: moet men dan geen rente betalen voor iedere leening? Wordt het dan niet zoo'n beetje de methode van mijn moeder? In het eerste geval moeten de effecten toch eerst worden verkocht? (dàt nu juist wilden wij vermijden).

O Jan, het zou een uitkomst zijn als T.V. nu, d.w.z. uiterlijk in December, wat geld voor me loskreeg! Van de erfenis of van Gistoux; ik verlang er haast naar dat de Royale Belge de zaak in handen neemt en dat kreng publiek verkoopt, dan ben ik er van af! - Ik vind deze spanning langzamerhand ondragelijk worden, en onze toekomst ziet er ook al even zwart uit, vooral met Gille en Simone eeuwig op den achtergrond. Ik moet een baan zien te vinden, of een vast krantenwerk, uiterlijk over een jaar, en dan adieu alle Ducroo's, dat verzeker ik je.

Enfin, doe je best met Coenen. Laat Jany de copy naar jou sturen of direct naar Coenen, als je dat beter vindt, en stuur jij dan I en II die bij jou zijn. Als ik weet dat de boel geplaatst wordt, heb ik weer nieuwe moed. Anders tant pis; ik reken hier zelfs op. Maar dan ga ik mij met 1 Dec. a.s. in Parijs ook absoluut op andere copy instellen.

Hartelijke groeten, nogmaals, van je

E.

Wil je T.V. eens opbellen en vragen dat hij mij schrijft zoodra er iets nieuws beslist is? Heeft hij uitstel gekregen van de Royale Belge? Heeft de notaris besloten om het Europeesche deel van de erfenis vooruit af te doen?