E. du Perron
aan
De Wereldbibliotheek (P. Endt)

Parijs, 25 april 1934

Zeer geachte heer Endt,

Op een deel van uw brief heb ik in mijn vorigen al geantwoord. Hierbij 2 blaadjes van uw schrijven terug, met de twijfelachtige passages. Dat 2 × ‘leven’ vind ik niet erg; waarom deze slordigheid niet behouden? Maar ik heb er iets anders voor in de plaats gezet; als het u erg hindert.

De eenige rare plek is inderdaad die ‘collectieve geschiedenis’. Maar het Fransch is even raar en onduidelijk: ‘première histoire collective de France’. Bedoeld wordt: hij was directeur (als u, zeer geachte heer), dus ‘leider’, ja, van de eerste geschiedenis van Frankrijk die niet meer door één historicus werd samengesteld, maar door een ploeg van historici, volgens de methode: A. neemt de middeleeuwen, B. de renaissance, C. de tijd van le roi Soleil, enz. En Ferral was de ‘leider’ van die uitgave: koos de medewerkers en reed ze na. Ik weet dit nu, omdat ik er M. naar gevraagd heb, maar andere Franschen kunnen het best niet verstaan.* Moet ik hem nu verbeteren? Dat lijkt mij zeer de vraag. En bovendien: kàn ik hem verbeteren op deze plaats, waar de qualiteiten van Ferral elkaar in snel opeenvolgende en toch gecompliceerde tusschenzinnetjes aflossen, om het beeld van zijn verleden aan te vullen? Ziet u er iets voor, kent u - waar het eigenlijk een collega van u betreft - een even korte en voor ons land precieze formule? Wilt u: ‘leider van de eerste geschiedenis van Frankrijk die door samenwerking van specialisten tot stand kwam’? Maar kijkt u dan of dit in het verband past.

Van verband gesproken: de grap die zoo kostelijk geworden is heeft mij - dit kan ik u nu wel zeggen - inderdaad wat verbouwereerd doen kijken, toen u mij schreef dat al die vertalingen van mijzelf waren. Maar ik dacht: ‘De menschen die zoo kwaad worden over uit het verband gerukte passages hebben werkelijk gelijk’ - en troostte mij aldus.

Ik houd me nu aanbevolen voor de rariteiten die u kunnen opvallen in de nieuwe porties.

Met vriendelijke groeten steeds uw dw.

EduPerron

Als het niet te veel gevraagd is, zou u mij dan een ex. van uw vertaling van Straat zonder Zon willen sturen?