E. du Perron
aan
H. Marsman

Bellevue, 17 juli 1933

Bellevue, 17 Juli.

Beste Henny,

Hierbij een soort schema voor de scène.2806 Het is toch beter als jij het ineens in eigen woorden schrijft.

Charles aan het raam kan je behouden. Angèle komt rustig binnen, gaat naast hem staan. Hij spreekt met haar, een beetje agressief (hij heeft het land over die rare avond) en vraagt haar of ze niet bang is. Zij vraagt: waarom? Ik ben wel eens meer bij je in de kamer geweest. Weet je het niet meer? Hij zegt: o ja, òf ik het weet. Spreekt met een soort verteedering daarover (of, als je dit versch wilt houden voor het gesprek later, met Rutgers, antwoordt vaag daarop, met een ‘hint’): vroeger was alles anders. Nu, duurt het te lang. Nu, ga ik geloven dat je bang bent, of erger. Weet je hoe men sommige vrouwen noemt die precies zoo doen als jij? - A. (rustig): O ja, allumeuses. Maar je weet heel goed dat het dat niet is. Tusschen jou en mij niet. (Dit is goed ook voor den lezer, omdat je die mogelijkheid dan voorziet.) Charles wendt zich af, mokkend, maar hij weet dat zij gelijk heeft, dat het tusschen hen iets anders is. Op dit oogenblik geeft zij hem een zoen - rustig, zij neemt zijn hoofd in de handen en zoent hem op de mond, zij drukt zich zelfs tegen hem aan. Hij wil haar vasthouden, maar zij maakt zich los.* Zij trilt even, maar zij beheerscht zich en gaat naar de deur. Haar eerste stappen zijn haastig, maar bij de deur is zij rustig en draait langzaam de kruk om. Charles zegt dan zooiets van: - Je weet dat je langzaam kunt gaan. Ik ben het soort man niet, après tout, dat om dit soort liefde2807 (physieke liefde) zou worstelen. - Zij zegt zooiets van: Neen, en het zou ook niet noodig zijn. - Dan gaat ze weg, rustig. Dan nog eenige gedachten van Charles (kort).

Je houdt het zoo dan nog ‘mysterieus’ genoeg voor je verklaring in het laatste hoofdstuk, en toch is het film-effect en de flauwekul à la Hélène Marveil verdwenen. - Ze moeten spreken, Henny; moderne menschen spreken! Je bereikt geen enkele nuance met gebaren alleen, tenzij voor lui à la Den Doolaard. - De zoen van Angèle wordt hier dan een bewijs dat zij tegen het allumeuse-schap in gaat, d.w.z. ondanks den schijn het trotseert - door dien schijn haast.

Bep zegt dat je ‘schema’ traditioneel is, maar je ‘thema’ wel aardig. Alleen, volgens haar zou het een ‘thema’ zijn voor een groote novelle hoogstens. Tant pis, het is nu een ‘roman’.

Je hebt mij niet geantwoord over die eerste liaison van Angèle,2808 die door jou zoo handig tusschen de rest wordt doorgeklutst. Maar om Angèle zuiver te houden binnen haar psychologie, waarin het idee ‘geilheid’ of ‘Kringvrijgevochtenheid’ afschuwelijk vloeken zou, wil ik weten hoe is haar eerste verhouding geweest? hoeveel liaisons heeft ze wel achter zich? Iedere nieuwe amant vervormt (event: verpest) een beetje méér een vrouw van dit soort. Als zij er bv. acht heeft gehad, is zij ‘zichzelf’ niet meer, en geloof ik niets meer van haar verhouding tot de Blécourt. Zelfs niet als zij er vijf heeft gehad. Het cynisme van een Angèle in haastige liaisons is een ‘bourrage de crâne’ (= zelfverneukerij); de realisatie daarvan is genoeg om haar voor x-maal-een-nieuwe-vergissing te vrijwaren. Vandaar haar probeeren om met de Blécourt iets anders te bereiken, dat klopt. Maar die onverschilligheid waarmee je haar erotische voorgeschiedenis afdoet klopt niet. - Je kunt het kort maken, maar maak het juist.

In principe accoord met het programma. Soirée is onjuist op bijna iedere regel. Dat bespreken we wel.

Hartelijke groeten, ook aan Rien, van

je E.

Je bent een engel van geduld onder al mijn kritiek. Maar het moet op de een of andere manier, aangezien wij het niet mondeling kunnen afdoen! Dan maar op zijn scherpst, daar heb je nog het meeste aan voor het resultaat.