4136 (508a). Aan J.J. Slauerhoff: Gistoux, 26 april 1930
Gistoux, Zaterdag
Beste Slau,
Als je hier was geweest had je met mij genoten van een onovertreflijke pâté de lièvre, door mijn moeder gefabriceerd (met truffels en andere bijbehoorende heerlijkheden). Maar aangezien je verkiest de filer le parfait amour, heb ik bij het verorberen van mijn portie
Ik bestudeer als een gek Byron65 - iets beters kan ik niet doen; dus ben ik zelfs gelukkig dit te hebben gevonden. Die noble Lord was niet zóó bête, als hij soms wel lijkt. Alleen zijn verzen zijn tenslotte doodelijk vermoeiend: een monotone dreun, altijd dezelfde gietvormpjes op dezelfde manier gevuld, op dezelfde manier van interpunctie voorzien - bref, een sterk maar verdomd grof instrument. (‘A ready poet’, maar èrg zelden a fine one, ik bedoel: a rather pure one.) Toch ga ik er koppig mee voort. En vanavond had ik je wat te vertellen, n.l. dat ik nu de heele avonturen-cyclus achter me heb, al die histories die heel Engeland - en de verdere ‘wereld’ - hebben doen trillen, en die iedereen nog van naam kent en niemand leest: The Giaour, The Corsair, Lara etc. en dat ik je met de hand op het hart vertellen kan dat er niet één bij is, die voor mij de helft bereikt van de hoogte waarop ik Dschengis Khan heb gezet. - En toch zie ik, evenmin als Jacques, een ander punt van vergelijking voor deze kant van jou, als juist Byron. Schrijf me dus eens (want het interesseert me geweldig): heb je hem weleens gelezen? - ik bedoel: andere dingen dan die in de bloemlezingen staan; heeft hij werkelijk nog eenigen invloed op je gehad? Ga eens na hoe je aan Dschengis Khan komt: er moet toch ergens een oorsprong zijn. De Tamerlane van Poe misschien? Maar dat is er ook kinderwerk naast. - Als ik bedenk dat Kelk mij zei dat hij je indertijd afgeraden had het te publiceeren, zijnde voor zijn gevoel te ‘rhetorisch’. Hoe kòmt iemand daarbij? Als ooit een gedicht schijn-rhetorisch was, d.w.z. als ooit de noodige uiterlijke rhetoriek in een gedicht van deze inspiratie, door een zuiver (alleen méér dan levensgroot) gevoel werd gestuwd en levend gemaakt, dan is het hier. Ik zegje dit bij volle bewustzijn en na mij meer dan ooit ‘rekenschap’ te hebben gegeven; na mijn wroeten in Byron. Hij was als mensch anders een zeer belangwekkend potentaat: eigenlijk een vent vol verdomd goede eigenschappen, maar die zich aan alles wat hij aan grilligheden en karaktermisvormingen in zich had, overgaf, om nog Byroniaanscher te zijn dan zijn serie ‘helden’. Maar je proeft dan ook in de verzen voortdurend het tooneel: je ruikt de verf van het décor en
Ed.
(En grààg antwoord op mijn vraag.)
P.S. - Ik zou haast vergeten je het belangrijkste te vertellen. B. had een halfzuster - 4 jaar ouder - Augusta, en ging druk met haar naar bed. En die halfzuster is, als je 't boek v. Maurois leest, gewoon een SCHAT. Zoo'n halfzuster te hebben! de Goden zijn infaam geweest toen ze mij een halfbroer gaven!
67Is Saturnus er nog niet? Wat teut die Hyman-Kroesen toch!68 Of ben jij het?