Boekenschouw

Engelsche letteren

Charles Morgan, The Fountain. - London, MacMillan and Co. Ltd.

Charles Morgan, tooneelrecensent aan The Times, vertoefde tijdens de oorlogsjaren in Nederland. Aan deze levensperiode ontleende hij zijn stof voor den roman The Fountain, die hier te lande speelt in de kringen der geïnterneerde officieren en een adellijk gezin, waarin deze gastvrij werden opgenomen. De titel koos Morgan in verband met de volgende regels uit Coleridge's ‘Ode to Dejection’:

Een te Wierickerschans geïnterneerd officier krijgt verlof te gaan wonen in een tuinhuis op Enkendaal, het kasteel van den baron van Leyden, die met een Engelsche gehuwd is, welke uit haar vorig huwelijk een dochter heeft, die een Duitschen officier huwde. De Engelsche officier wordt verliefd op de vrouw van zijn vijand, waaruit het conflict onstaat, dat de kern van dit boek vormt.

Morgan is een scherp waarnemer en bedachtzaam, fijnzinnig schrijver. Hij mist echter de geniale impuls, die vaart achter een handeling zet. Hij is de filosofische lettré, soms wat zwaar op de hand, zich verliezend in beschouwingen, die altijd weliswaar boeiend, toch vaak in te ver verwijderd verband met de psychologische ontwikkeling of de handeling staan, dan dat zij noodzakelijk of volkomen verantwoord zijn. Het lijkt meer een bedacht dan een intens doorvoeld boek, maar overal beseft men te doen te hebben met een auteur van voornamen, geestelijk diep ontwikkelden smaak, die de problemen zuiver stelt en wars is van de oppervlakkigheid, die vaak voor de Engelsche novels kenmerkend is. Een rustig, aandachtig lezer, die zich tijd gunt, zal in The Fountain vele treffende beschouwingen vinden en de soms geestige typeering der Hollanders, de sfeer van het kasteel en zijn bewoners waardeeren. Maar ook zou hij soms meer warmte, meer stuwkracht, meer leven wenschen in de figuren, waardoor de spanning in de ontwikkeling van het conflict gemakkelijker levendig zou gehouden worden. Niettemin heeft Morgan een boek gegeven, dat ver uitsteekt boven de middelmaat der Engelsche fiction en dat zeer zeker hier te lande ruime belangstelling verdient alleen al om de voortreffelijke beschrijvingskunst.

W.S.