Boekenschouw

Felix Ortt, Het Probleem der Ziel. - Amsterdam, N.V. Seyffardt's Boek- en Muziekhandel. (248 bladz.).

Dit boek bevat in negen hoofdstukken een uiteenzetting van wat de auteur over de vele merkwaardige en vaak slechts half verklaarde verschijnselen van het zieleleven denkt. En die gedachten zijn van belang. Felix Ortt is een wetenschappelijk man, meer speciaal natuurwetenschappelijk in zijn denkmethode; hij heeft belangstelling voor wijsgeerige vraagstukken, en tracht de kwesties, die zich voordoen, zonder vooringenomenheid zoo eerlijk mogelijk te zien en, als het kan, op te lossen. Zijn ernst en zijn eenvoudig-begrijpelijke taal maken het boek boeiend voor den lezer, die voorlichting zoekt. Felix Ortt is overtuigd spiritist, maar hij polemiseert niet. Hij onderzoekt en combineert en concludeert, maar met de rustigheid en de reserve van den weten-

schappelijken denker. Menige onderstelling doet wellicht vreemd aan, maar bij nader toezien kan men ze wel laten gelden, al zou men ze misschien anders formuleeren. Deze auteur is een onafhankelijk of liever zelfstandig denker, en daarom niet gemakkelijk ergens onder te brengen. Toch schijnt het soms, alsof deze natuurwetenschappelijk geschoolde geest de methode der idealistische wijsbegeerte te weinig recht laat wedervaren. Niet alleen de materialistische, maar ook de idealistische philosophie is huiverig om aan de ‘parapsychologie’ zoo groote waarde te hechten, en er zoo ver strekkende gevolgtrekkingen uit af te leiden. Maar het blijft niettemin een belangrijk en onderhoudend geschreven boek, en is allerminst onder te brengen onder de populaire propagandalectuur voor het spiritisme.

E.J.v.d.B.

Felix Ortt, De Droom. Tweede Boek. - Amsterdam, Seyffardt's Boek- en Muziekhandel. (83 bladz.).

In deze studie, gegrond ten deele op eigen waarnemingen, aangevuld door gegevens ontleend aan de betreffende litteratuur van den laatsten tijd, bespreekt de schrijver het verband van waak- en droompsyche, en behandelt hij verschillende soorten van droomen. Hier leest men nu eens opmerkingen over dit onderwerp, die niet onmiddellijk den invloed der Freudtheorie verraden, en toch geheel op de hoogte van dezen tijd staan. Ze vullen Freud aan. Ze zien de verschijnselen van een ander standpunt uit. De auteur denkt meer metaphysisch en tracht den droom te begrijpen in het verband van zijn wereldbeschouwing. Wat hij zegt over de eeuwigheid is interessant, al zou ook hier de idealistische wijsbegeerte zich anders uitdrukken.

De belangstelling in die regionen van het zieleleven, die niet of slechts zeer ten deele door het normale bewustzijn worden waargenomen, is in onzen tijd groot. Maar niet altijd is ze even gezond en wordt ze door een even grooten wetenschappelijken zin voorgelicht als in dit boekje.

E.J.v.d.B.