E. du Perron
aan
c. van Wessem

Parijs, 10 juli 1936

Parijs, Vrijdag.

Beste Constant,

Daarnet het stukje gekregen, dus dank. Het mooiste van alles is dat ik nu merk dat ik zelf toegeef dat Dekker 14 romans geschreven heeft (met bloed); ik zeg niet dat ze leelijk zijn en hij zegt dat hersens niet noodig zijn (hij heeft hier zelfs uitvoerig over gedaasd). Nu komt Vic vertellen dat minstens 2 romans (op de 14) goed zijn. Ik vind dat bepaald weinig vleiend voor deze heer, die zich immers juist laat voorstaan op het aantal van zijn romans. Maar soit...

Ik kom op de verdrekkerij terug, omdat ik ook nu pas merk dat we elkaar blijkbaar verkeerd verstaan. De fout begint, zie ik nu, bij jouw opvatting van het fransche ‘merdre’. Welnu, ik geloof dan dat je je absoluut vergist als je denkt dat die extra-r alleen een geluidsversterker is; immers het accent valt op de ‘e’ en het woord kan zonder d sterk genoeg worden uitgebracht: ‘mè-èrde!’ Die r in de tweede lettergreep zou het accent op de eerste, de kracht daarvan, dus eerder opheffen. ‘Mendre’ is een deformatie, tegelijk om de farce en om de ‘schijn-van-fatsoen’, zooals ik schreef, om een woord te maken dat eigenlijk dus niet een vies woord is.* Als je wilt zal ik hiernaar informeeren bij deskundige Franschen, maar tot op heden heb ik nooit gedacht dat een andere opvatting mogelijk was. Maar in ieder geval: de d in ‘verdrek’, kan dan gemakkelijk precies zoo'n geluidsversterker zijn als de r in ‘merdre’; d.w.z. het accent valt in ‘verrek’ juist op de tweede lettergreep: ‘verrè-èk!’ en als je deze tòch goed uitbrengt (evenals ‘mè-èrdre’)4275 dan heb je precies het equivalent van het grapje vanjarry: ‘ver-drè-èk’.4276 - Ik geloof verder, met jou, niet aan een literaire of onliteraire vertaling; ik geloof dat jullie vertaling inderdaad heel goed is, maar dat ‘verdrek’ daarin een extra-trouvaille zou zijn geweest. Ook voor het effect op het publiek en alles wat je zelf aanvoert. Of vind je ‘verdrek’ iets voor een boudoir-vertaling?

Hartelijke groeten van je

E.

P.S. Ik wil deze ubuëske correspondentie wel voortzetten, maar als je verder redeneert, verlaat dan je ‘verkeerde weg’.