vorige 
Een Amerikaansche tragédie
Freek van Leeuwen
Europa, bloedjaar 1916.
Het tweede jaar van de groote europeesche oorlog, loopt ten einde.
België één rookende ruïne.
Frankrijk van bloed doordrenkt.
Dood en verschrikking alom.
In de olievelden van Mexico worden de arbeiders tot het uiterste voortgezweept.
Europa vraagt:
Olie,
voor vliegtuigen
voor tanks
voor duikbooten
transport auto's
roode kruis auto's.
Olie!
voor dood.
verderf.
vernietiging.
Millioenen dollars Amerikaansch goud zijn in de Mexicaansche olie vastgelegd. Tienvoudig - honderdvoudig zal deze gouden stroom in dit woud van boortorens omhoogspuiten en in de brandkasten van de Amerikaansche groot-kapitalisten terugvloeien.
Daarom worden de arbeiders steeds intenser uitgebuit.
Zweepslagen knallen op de ruggen der olieslaven.
Olie mengt zich.
Met bloed en zweet.
De steen der wijzen:
Syn - the - tisch - goud!
Ondertusschen duurt de strijd in Europa voort.
Duizenden proletariërs jongens sterven als ratten in de loopgraven.
De dollars, die het Amerikaansche grootkapitaal als oorlogscredieten aan de geallieerden heeft verstrekt moeten hun bloedige rente opbrengen.
Daarom zal ook Amerika aan den oorlog deelnemen.
Luid schallen de leuzen.
De pers delireert:
Tegen het Duitsche militairisme!
Ter verovering van de democratie!
Inmiddels zijn de Mexicaansche arbeiders de uitbuiting moede geworden.
Hoog slaan de golven van het revolutionnair verzet.
Reeds heeft men enkele van de slavenhouders verdreven en de eigendommen der olietrust in bezit genomen.
De orde moet hersteld.
De pers, door het goud van de oliemagnaten gekocht, provoceert tot een interventie.
Amerika staat aan de vooravond van de oorlog.
De wereld schreeuwt om olie.
De goudstroom naar de brandkasten der dollarkoningen, dreigt gestremd te worden.
Daarom hetzt de pers.
Daarom enscèneert men groote patriottische betoogingen.
Er moet stemming gemaakt:
vóór de bloedige onderdrukking der Mexicaansche revolutie.
vóór de deelname aan de Europeesche oorlog.
San Francisco.
Sint Franciscus...
Heilige der Armoe.
De scène voor het groote treurspel wordt opgebouwd.
Het drama gaat beginnen.
Drama van bloed en goud.
San Francisco, 22-7-'16, 2.02 nm.
Ergens, te midden van de groote parade, ontploft een bom.
Enkele dooden,
Tientallen gewonden.
Aanslag van anarchisten?
Of... provocatie?
Een politieleger, tachtig man sterk, wordt aangesteld om de schuldigen uit te vinden.
1500 dollar premie uitgeloofd.
Bloed moet vloeien...
De gerechtigheid zal haar loop hebben.
Gerechtigheid...
van olie-aandeelen verblind.
Tenslotte zijn de helden voor het groote treurspel gevonden:
Tom Mooney - metaal arbeider.
Warren Billings - schoenmaker.
Aangesloten bij de American Federation of Labor.
Beiden in de uiterste linkervleugel.
Vechters voor de revolutionnaire tactiek.
De tweede acte van het treurspel vangt aan.
De voetlichten vlammen aan.
De regisseur geeft zijn bevelen.
De acteurs zeggen hun rol.
In het souffleurshokje souffleert het oliekapitaal.
Het vonnis wordt gewezen.
Tom Mooney ter dood veroordeeld.
Billings tot levenslang.
Als blijkt, dat de hoofdgetuige Oxmann op de datum der aanslag niet in San Francisco geweest kan zijn...
Als een aantal getuigen, die het loon van het verraad niet ontvangen hebben, hun verklaringen herroepen...
Als foto's bewijzen, dat Tom Mooney op het moment van de aanslag, niet ter plaatse was...
Als Franklin Griffin, de voorzitter van het hoogste gerechtshof verklaart tot een andere meening gekomen te zijn...
Als de leden der jury verklaren, door de getuigen bedrogen te zijn...
Als de vakbonden een proteststaking proclameeren...
Stelt president Wilson een onderzoek in.
Als na vier maanden het rapport van de commissie gereed is en glashelder de onschuld van de beklaagden blijkt, heeft dit tot resultaat, dat het vonnis van Mooney veranderd wordt in levenslang!
Dan ontwikkelt zich in Amerika een protestactie, die door den anarchist Berkman geleid wordt.
In Januarie van het jaar 1919, komen 900 gedelegeerden van verschillende arbeiders organisaties bijeen.
In Chicago staken 200.000 arbeiders.
Ook in andere plaatsen leggen groote groepen de arbeid neer.
Draper Hand, politiegetuige, komt met de verklaring, dat de aanklacht geheel op valsche gegevens is gebouwd, dat hij zelf valsche getuigenis heeft afgelegd en verschillende getuigen heeft opgeroepen, die tevoren geïnstrueerd werden, wat zij zeggen moesten.
De getuige Mac Donald verklaart, door de aanstichter van het proces, Fickert, te zijn omgekocht.
In 1928 richten alle rechters, alle politiebeambten, alle advocaten, die bij het proces betrokken waren aan de gouverneur van Californië, Young, een verzoek om gratie.
Mooney en Billings weigeren.
Zij zijn onschuldig.
Zij willen recht - géén genade.
Dan vormt zich een comité, dat ten doel heeft, hun onschuld te bewijzen en de rechters tot deze uitspraak te dwingen.
Een aantal liberalen, waaronder de schrijfster Fanny Hurst, steunen deze actie.
Maar de Amerikaansche klassenrechters láten zich niet dwingen.
Zij voeren uit, wat de ongekroonde koningen van heel de wereld bevelen.
Zij kennen slechts één macht:
Goud!
Maar één bewijs:
Goud!
Jaar op jaar gaat voorbij.
Zestien jaar zitten Mooney en Billings nu in de gevangenis van St. Quentin.
Onschuldig.
Een nieuw schandaal trekt de aandacht:
Scottsboro!
Maar nu zijn het geen anarchistische groepen, in zichzelf verdeeld en versplinterd, die voor de veroordeelden opkomen.
Nu is het de I.-R.-H.
In - ter - na - ti - o - na - le - Roo - de - Hulp!
Nu gaat Ada Wright, van stad tot stad, land tot land, om de arbeiders massa te mobiliseeren.
Haar stem schalt en weerkaatst zich, duizend - millioenenvoud -
De wereld over...
De zeven Scottsboro boys moeten bevrijd uit de klauwen der Amerikaansche lynchjustitie.
Lynchjustitie, die Sacco en Vanzetti heeft vermoord.
Mooney en Billings zestien jaar lang onschuldig gevangen hield te St. Quentin.
Die straks misschien het bloed van jou of van je kind zal eischen kameraad.
Daarom moeten wij stellen, macht over macht.
Ééns komt de tijd!
Voor deze rechters -
Deze dollarkoningen. -
Als het gouden afgodsbeeld valt.
Rectificatie
Onder onze medewerkers, noemden wij abusievelijk Louis van Gasteren. Wij vestigen er de aandacht op, dat dit op een misverstand berust, en dat de heer van Gasteren met ons blad in geen connectie staat.