Léon Daudet

DE groote prozaïst Daudet, die door de partijdige Fransche justitie, om zijn politieke geloofsovertuiging, op de schandelijkste wijze achtervolgd wordt, vindt steun en hulp bij de beste schrijvers van zijn land, ook van hen die zijn meeningen niet deelen. De belangstelling van de geheele letterkundige wereld in Frankrijk is thans op deze gebeurtenissen geconcentreerd.

De Figaro bevat een protest tegen de opsluiting van Léon Daudet, onderteekend door de bekendste letterkundigen: gravin de Noailles; dan vier leden van de Fransche Academie: Paul Bourget, Robert de Flers, Henri Robert, Paul Valéry; voorts André Antoine en Henry Bernstein. Deze letterkundigen zeggen het volgende:

Frankrijks luisterrijk letterkundig leven is een van zijn aanspraken op de bewondering der wereld. Zou men die niet schaden door een groot schrijver, Léon Daudet, in de gevangenis op te sluiten, wiens misdaad het is geweest tot wanhoop te zijn gebracht door den wreeden dood van een kind, maar wiens naam in dubbelen zin deel uitmaakt van het nationale erfdeel? Dit veroorloven zich de ondergeteekenden buiten elke politieke overweging om eerbiedig aan de regeering te vragen.

Rosny ainé, de voorzitter van de Académie Goncourt, schrijft aan Daudet: Ik weiger te gelooven, dat men tot

[p. 137]

aan het eind toe zal gaan; dat is volkomen in strijd met het Fransche karakter. Zoo de bedreiging ernstig was, zou er een door (naar ik hoop) het meerendeel der letterkundigen onderteekend protest, buiten alle politiek om, moeten worden geplaatst in de bladen: het is ònmogelijk, dat men een vader in de gevangenis werpt, omdat hij de nagedachtenis van zijn zoon heeft verdedigd.

Daudet denkt er inlusschen niet aan zijn gevangenisstraf te gaan uitzitten. In een artikel in zijn Action Française, waarin hij zijn dank uitspreekt voor alle betuigingen van sympathie, die hij heeft ontvangen, herinnert hij eraan, dat hij een klacht wegens het afleggen van valsch getuigenis heeft ingediend tegen Flaoutter, Vidal, Henri Faure en het echtpaar Provis, en tot den minister van justitie het verzoek heeft gericht een onderzoek in te stellen naar de uitlatingen van den substituut Silvestre. Daudet bedoelt hiermede te zeggen, dat de zaak (hij spreekt reeds van Affaire met een hoofdletter) haar loop volgt en dat hij verwacht ten slotte, ondanks alle belemmering, recht te zullen verkrijgen.

Daudet kondigde aan, dat hij geen gehoor zal geven ‘aan de oproeping ad carcerem van den haatdragenden procureur Scherdlin, die mij het ernstige ongelijk, dat hij tegenover mij heeft, niet vergeeft’. Daudet kondigt aan dat hij evenmin den trein naar Brussel zal nemen.

 

* * *

 

11 Juni was toch de termijn binnen welken Daudet zich gevangen moest geven. Deze aankondiging beantwoordde hij onmiddellijk met de mededeeling, dit niet te zullen doen. Met het oog op alle gebeurlijkheden verplaatste hij zijn domicilie naar het redactiebureau van de Action Française. De dagbladen van dien datum vermeldden mede: ‘In het fort wil hij zich met de pen blijven verdedigen. Naar men zegt deelt hij zijn vrijwillige opsluiting met 400 aanhangers. Dit zijn voornamelijk Camelots du Roi, die zich met alle kracht tegen elke poging om hun leider te arresteeren zullen verzetten.

De overheid zal het vermoedelijk niet zoo ver laten komen. Het gerecht verwacht een beslissing van Barthou, den minister van justitie. Deze moet met den algemeenen politieken toestand rekening houden. Zijn bijgedachte was, aldus tegen de beklaagde communisten de handen vrijer te hebben. Intusschen groeit in intellectueele kringen het verzet tegen een mogelijke arrestatie van Daudet. Men weet, dat hij tot vijf maanden gevangenisstraf is veroordeeld wegens smaad van Bajot, in wiens taxi Philippe Daudet zieltogende werd gevonden. Dit is dus een punt van het gemeene recht, terwijl de bedoelde communisten wegens een politiek misdrijf worden vervolgd.

Intusschen heeft Daudet zich in het gebouw van de Action Française vrij behagelijk ingericht. Bezoekers staat hij bedaard te woord, en voor het gebouw betrekt een zwerm Camelots du Roi de wacht. Dit trekt op dit bijzonder drukke punt veel bekijks, wat het verkeer belemmert. Af en toe barsten er woordenwisselingen met politieke tegestanders los’.

 

* * *

 

Enkele dagen later werd Daudet, tot groote verontwaardiging van alle intellectueelen, zonder onderscheid van politieke overtuiging, gearresteerd op de Action Française, nadat hij zijn volgelingen bevel had gegeven heen te gaan, om bloedvergieten te voorkomen.

Daudet heeft in de Santé het politiek regieme verkregen. Hij werkt aan een nieuwen roman.