Explicationnette

Commençons comme dans les romans-feuilletons du temps des diligences:

- Par un tiède après-midi où des nuages passaient que le vent poussait, chez cette célèbre mère Catherine qui décore depuis 1793, je crois, le très-renommé Mont-des-Martyrs, je fis la connaissance d'un jeune homme d'à peu près mon âge - j'ai vingt-deux ans - et qui se disait artiste ès belles-lettres, s'appelait Bodor Guila et était originaire de Betawi (Poulo-Djawa).

Mais finissons comme dans les oeuvres modernes et les discours de M. Alfred Jingle:

- Jeune homme - devenu idiot - dans sa poche trouvé manuscrit - conversion modernisme - docteur me l'a cédé - publié tel quel - assez curieux - avec portrait comme l'a vu Creixams - très intéressant - et certificat directeur asile - très aimable.

le trouveur.

Verklarinkje

Laten we beginnen als in de romans-in-afleveringen uit de tijd van de dilligences:

- Op een lauwe namiddag, terwijl de wind de wolkengevaarten voortjoeg, maakte ik bij de roemruchte Mère Catherine die sinds ik meen 1793 de zeer befaamde Mont-des-Martyrs siert, kennis met een jongeman van ongeveer mijn leeftijd - ik ben tweeëntwintig jaar - die zichzelf kunstenaar in de schone letteren noemde, Bodor Guila heette en afkomstig was uit Betawi (Poulo-Djawa).

Maar laten we eindigen als in de moderne boeken en de redevoeringen van de heer Alfred Jingle:

- Jongeman - gek geworden - in zijn jaszak manuscript gevonden - bekering modernisme - als aan mij afgestaan - hoogst merkwaardig - als zodanig gepubliceerd - met portret naar het leven door Creixams - zeer belangwekkend - en verklaring van directeur inrichting - heel vriendelijk.

de vinder.

Justification par le vieil Homère:

- Thestoride, beaucoup de choses sont obscures pour les hommes, mais rien, pour les hommes, n'est plus obscur que leur propre esprit.

(Epigrammes, V. Au Thestoride.)

Acte de foi de Bodor Guíla:

- Je sais que j'ai fait une quantité considérable de fautes, fautes de grammaire et de style, mais je les offre avec la même fierté qui m'a fait supprimer les signes de ponctuation et les majuscules. Je crois fermement qu'après le manque de forme, la présence de mes fautes constituera un charme de plus.

Synthèse:

Le fin Jean Cocteau: - Ce que le public te reproche, cultive-le, c'est toi!

Le cul de l'Echo: - Chic - moche - quoi?

Quand on me demande ce que je suis, je dis toujours: littérateur. Souvent, j'y ajoute: poète. Mais au fait, j'ai toujours menti. J'aurais dû dire: j'aimerais être littérateur et quelquefois il m'arrive d'écrire un vers et encore selon l'école ancienne, classique, disent les modernes qui seront classiques dans cinquante ans.

Je suis allé à Montmartre pour y chercher un extérieur; ainsi j'appelle une ambiance qui influe, car un bon extérieur doit aller vers l'intérieur. J'espère que je m'exprime encore sans extraordinarités mais j'ai lu hier soir une préface de Jean Cocteau et je crains d'être infecté. Et pour ne pas anticiper je préfèrerais ne pas l'être encore.

J'étais à Montmartre et je travaillais pour me mettre au courant des mouvements modernes. Mais je n'y comprenais rien. La plupart des artistes que je recontrais étaient fort

Rechtvaardiging door de oude Homerus:

- Thestorides, veel zaken zijn duister voor de mensen, maar niets is voor de mensen duisterder dan hun eigen geest.

(Epigrammen, V. Aan Thestorides.)

Geloofbelijdenis van Bodor Guila

- Je weet dat ik een aanzienlijke hoeveelheid fouten heb gemaakt, taalfouten en stijlfouten, maar ik bied ze aan met dezelfde trots die me ertoe bracht leestekens en hoofdletters achterwege te laten. Ik ben er vast van overtuigd dat, nu de vorm ontbreekt, de aanwezigheid van mijn fouten een extra bekoorlijkheid vormt.

Synthese:

De fijnzinnige Jean Cocteau: Koester wat het publiek in je bespot - jijzelf bent dat!

Een verre Echo: - Chic - rot - wat?

Als ze me vragen wat ik ben, zeg ik altijd: literator. Vaak voeg ik er aan toe: dichter. Maar eigenlijk heb ik altijd gelogen. Ik had moeten zeggen: ik zou graag literator zijn, en soms gebeurt het wel eens dat ik een gedicht schrijf, en wel volgens de oude school, de ‘klassieke school’, zoals de modernen zeggen die over vijftig jaar klassiek zijn.

Ik ben naar Montmartre gegaan om een buitenkant te zoeken; zo noem ik een omgeving die je beïnvloedt, want een goede buitenkant loopt door tot in de binnenkant. Ik hoop dat ik me nog samenhangend uitdruk, want gisteravond heb ik een voorwoord van Jean Cocteau gelezen, en ik ben bang dat ik beïnvloed ben. En om niet vooruit te lopen zou ik dat liever nog niet willen zijn.

Ik was dus in Montmartre en deed mijn best om op de hoogte te raken van de moderne bewegingen. Maar ik be-

modernes et me trouvaient douloureusement en retard. Je dépensais mes derniers sous à des livres modernes que je ne pouvais comprendre et j'en trouvais toujours plus à acheter que je ne comprendrais pas.

Un jour un homme qui avait vraiment un talent très spécial - mais je dois le désigner d'abord. Je le ferai par le lettre X qui figure dans son nom et n'est pourtant pas un X, mais je ne veux pas donner le nom complet car je ressens pour lui une sympathie marquée, je pourrais même dire que nous sommes amis, et je ne peux pas souffrir qu'on prononce mal le nom de quelqu'un qui a mon amitié.

(On prononce en général avec assez de soin les noms des enseignes.)

X me disait un jour, à la Place du Tertre, en me parlant d'un jeune littérateur qu'il connaissait fort bien:

- Il est un des plus grands entre les modernes. Il est très jeune, mais c'est un type doué.

Il ajoutait: - comme toi. Toi aussi, tu es jeune et doué, si tu pouvais rester assez longtemps avec nous, tu serais mort avant d'avoir trente ans.

- Sans blague! Tu en es sûr?

- Très sûr. Je t'ai étudié. Eh bien, je te dis, mon vieux, tu fabriqueras quelque chose et de très bien même, mais tu finiras avant que tu aies trente ans et avec la camisole de force.

Ce jour-là je me suis senti plus près des modernes que jamais auparavant. Un nouvel espoir se fixait en moi, - quelquepart.

J'allais à Montparnasse, je m'ennuyais à la Rotonde et je parlais l'anglais au Café du Dôme. A la Grande Chaumière je regardais une femme nue pliée en quatre et avec la peau très rose. Ensuite j'achetais un numéro de Montparnasse, cela me privait d'une tasse de café au lait. J'y trouvais avant tout une soi-disant poésie de Blaise Cendrars que j'ai comprise du commencement à la fin. Mais je la trouvais dégoûtante et

greep er niets van. De meeste kunstenaars die ik tegenkwam waren erg modern en vonden mij een pijnlijk geval van achterlijkheid. Ik gaf mijn laatste centen uit aan moderne boeken waar ik niets van snapte, en ik vond er steeds meer om te kopen waar ik ook niets van zou snappen.

Op een dag zei een man die echt een heel speciale gave had - maar ik moet hem eerst even aanduiden. Dat zal ik dan doen met de letter X die in zijn naam voorkomt maar toch geen X is, maar ik wil niet zijn hele naam prijsgeven, want ik koester voor hem een diepe genegenheid. Ik kan zelfs wel zeggen dat we vrienden zijn, en ik zou niet kunnen hebben dat ze de naam van iemand die mijn vriendschap geniet verkeerd zouden uitspreken.

(Merknamen worden altijd zorgvuldig genoeg uitgesproken.)

X vertelde me op een dag op de Place du Tertre over een jonge literator die hij goed kende, en hij zei:

- Hij is een van de grootsten onder de modernen. Hij is nog erg jong, maar een begaafde vent.

Hij voegde eraan toe: - net als jij. Jij bent ook jong en begaafd, als je maar lang genoeg bij ons zou kunnen blijven zou je dood zijn vóór je dertigste.

- Geen geintje? Weet je 't zeker?

- Absoluut. Ik heb je bestudeerd. Laat mij je vertellen, jongen, dat jij wat in je mars hebt en niet zo weinig ook, maar vóór je dertigste eindig je in het dwangbuis.

Die dag voelde ik me dichter bij de modernen dan ooit tevoren. Een nieuwe hoop vestigde zich in me - ergens.

Ik ging naar Montparnasse, ik verveelde me in la Rotonde en ik sprak Engels in het Café du Dôme. In La Grande Chaumière keek ik naar een in vieren gevouwen naakte vrouw met een erg roze huid. Vervolgens kocht ik een nummer van Montparnasse, waarvoor ik mezelf een kop koffie ontzegde. Allereerst trof ik er een zogenaamd gedicht in aan van Blaise Cendrars, dat ik van begin tot eind heb begrepen. Maar ik

heurtante comme de la mauvaise prose et point du tout originale. Cela traitait du ventre de madame sa mère lorsqu'il s'y trouvait encore et j'ai entendu parler à bord d'un steamer deux matelots avec beaucoup plus d'audace de ce même sujet. Leur langage était plus cru, plus osé et plus liquide et ils faisaient plus de trouvailles, car, Blaise Cendrars sait parfaitement comment était construit le ventre de sa mère, et les matelots n'en savaient que très peu de chose.

Sous cette poésie était imprimé une louange assez longue de l'auteur par certain Paul Husson, dont je n'avais jamais entendu parler, mais que j'inscrivis sur ma liste de personnes encore à connaître.

Pour être franc, j'étais très indigné de Blaise Cendrars. Mais je n'étais qu'un stupide garçonnet qui ne pouvait comprendre les modernes.

Alors j'ai fait la connaissance d'un littérateur qui écrivait des contes et aussi des poésies modernes. C'était un gentil garçon à barbe blonde, son prénom était Tristan. Il vivait pour un idéal assez grand, et sympathique. Je lui ai demandé l'explication de la poésie de Cendrars. Il la trouvait très belle et surtout très originale. Quand je lui disais que cela ne ressemblait point à ce que j'entendais par le mot ‘poésie’, il me raconta que mon éducation littéraire était en retard d'au moins cinquante ans. Et je crois qu'il était encore fort galant.

Il me faisait lire de ses vers que je regardais avec l'air d'un orang-outang qui doit soigner un nouveau-né. Le lendemain je m'efforçais d'écrire une poésie dans le même genre.

vond het smakeloos en stuitend als slecht proza en absoluut niet origineel. Het ging over de buik van mevrouw zijn moeder toen hijzelf er nog in zat, en ik heb eens aan boord van een stoomschip twee matrozen aanmerkelijk stoutmoediger over datzelfde onderwerp horen praten. Hun taal was gewaagder, ruwer en vloeiender, en er zaten meer vondsten in, want Blaise Cendrars weet uitstekend hoe de buik van zijn moeder in elkaar zit en de matrozen wisten daar maar heel weinig van af.

Onder dat gedicht was een behoorlijk lange lofrede op de schrijver afgedrukt van een zekere Paul Husson, van wie ik nog nooit gehoord had, maar die ik op mijn lijstje van nog te leren kennen personen zette.

Eerlijk gezegd was ik erg verontwaardigd door Blaise Cendrars. Maar ik was dan ook maar een dom jongetje dat de modernen niet kon begrijpen.

Toen maakte ik kennis met een literator die sprookjes schreef en ook moderne gedichten. Het was een aardige jongen met een blonde baard en zijn voornaam was Tristan. Hij leefde voor een heel groot, sympathiek ideaal. Ik heb hem gevraagd dat gedicht van Cendrars uit te leggen. Hij vond het erg mooi en vooral erg origineel. Toen ik hem zei dat het helemaal niet leek op wat ik onder het woord ‘gedicht’ verstond, vertelde hij me dat mijn literaire ontwikkeling minstens vijftig jaar achterliep. En ik geloof dat hij zelfs nog beleefd wilde blijven.

Hij liet me wat van zijn eigen verzen lezen en ik bekeek ze met de blik van een orang-oetan die een zuigeling moet verzorgen. De volgende dag deed ik mijn best om net zo'n soort gedicht te schrijven.

Le même jour nous nous rencontrions par hasard, tandis que j'avais sur moi le papier qui portait la poésie; je la lui ai fait lire. Il me corrigea une faute et me dit avec un doux sourire qu'il ne faisait pas mieux. Je lui dis avec un doux sourire que je la lui dédiais. Je la lui ai envoyée, soigneusement copiée, sur deux feuilles de bon papier. Il ne me l'a pas retournée. On peut trouver de plus sévères maîtres que Tristan.

Diezelfde dag kwamen we elkaar toevallig tegen terwijl ik het papier met het gedicht erop bij me had; ik heb het hem laten lezen. Hij verbeterde een fout en zei met een mild glimlachje dat hij het niet beter zou doen. Ik zei hem met een mild glimlachje dat ik het aan hem opdroeg. Ik heb het hem opgestuurd, zorgvuldig overgeschreven op twee vellen mooi papier. Hij heeft ze me niet teruggestuurd. Je kunt je strengere leermeesters voorstellen dan Tristan.

Quand je pense à lui, je vois à son côté un autre jeune homme, un tout jeune homme, avec un doux visage, un tout doux visage. De temps en temps ses bons yeux semblaient voir des mondes qui sombraient ou des armées de nuages en pleine bataille. Si on avait combiné son prénom avec celui de Cendrars on en aurait fait le nom illustre de Blaise Pascal. C'était lui que mon ami X avait nommé un des plus grands entre les modernes, et je suis certain qu'il ne l'aurait pas comparé avec moi mais avec Arthur Rimbaud s'il avait jamais pensé à ce dernier. Le jeune homme me trouvait sans doute bien peu intéressant et ne voulait jamais parler que très peu avec moi. J'ai donc accepté l'opinion de X sur lui sans investigation personnelle. Il est vrai que j'ai lu quelques-unes de ses poésies, mais c'était parfaitement normal que je ne les comprenais pas.

Ma foi, être compris par tout le monde, c'est livrer la preuve qu'on est banal. Etre compris par quelques-uns, c'est bientôt être compris par chacun. La meilleure garantie de n'être compris par aucun, c'est de ne pas se comprendre.

Puis: comprendre, - c'est le contraire de sentir. Or les gens de lettres (les vrais!), sont là pour louer tout ce qu'ils ne peuvent pas comprendre, puisqu'ils ne demandent qu'à sentir.

Hélas je ne peux sentir, sans comprendre. J'admets le grand talent du jeune littérateur, les yeux fermés.

Et les yeux fermés je lui ai fait cette tentative de poésie moderne que je lui dédie, le suppliant de ne pas comprendre. Seulement, j'ai des doutes. Car malgré tous mes efforts je me suis compris en l'écrivant.

Als ik aan hem denk, zie ik naast hem een andere jongeman, een hele jonge man met een zacht gezicht, een heel zacht gezicht. Zo nu en dan lijken zijn goede ogen verzonken werelden te zien, of wolkenlegers in hevige strijd gewikkeld. Als je zijn voornaam combineerde met die van Cendrars, dan kreeg je de roemrucht naam van Blaise Pascal. Hij was het die mijn vriend X een van de grootsten onder de modernen had genoemd, en ik weet zeker dat hij hem niet met mij maar met Arthur Rimbaud zou hebben vergeleken als hij even aan die laatste gedacht had. De jongeman vond mij ongetwijfeld weinig interessant en wilde maar heel weinig tegen mij zeggen. Ik heb de mening van X over hem maar overgenomen zonder persoonlijk een onderzoek in te stellen. Ik heb weliswaar een paar van zijn gedichten gelezen, maar het sprak vanzelf dat ik daar niets van begreep.

Geloof me: als iedereen je begrijpt bewijs je dat je platvloers bent. Als een paar mensen je begrijpen word je al gauw door iedereen begrepen. De beste garantie om nooit, door wie ook begrepen te worden, is jezelf niet te begrijpen.

Bovendien: begrijpen - dat is het tegenovergestelde van voelen. Vandaar dat de letterlievenden (de èchte!) er zijn om alles te prijzen wat ze niet kunnen begrijpen, omdat ze eisen dat er enkel gevoeld wordt.

Jammer genoeg kan ik niet voelen zonder te begrijpen. Ik erken blindelings dat de jonge literator een groot talent heeft.

En blindelings heb ik deze poging tot moderne poëzie gemaakt, die ik aan hem opdraag met de smeekbede er niets van te begrijpen. Ik heb alleen zo mijn twijfels. Want hoe ik ook mijn best deed, ik begreep mezelf toen ik het schreef.

Deux jours plus tard je quittais la Butte, après avoir craché moi-même, non pas dans la Seine, mais sur les pierres irrégulières de la Place du Tertre.

C'était un jour..., j'étais bien dégoûté de mon entourage ce jour-là, car j'avais trop pensé à une personne qui se trouvait en Italie. Une pipe trop courte me brûlait la langue. Je crachais et demandais à l'homme à côté de moi s'il cracherait aussi loin.

Il disait avec un petit sourire significatif:

- Je ne crache pas.

La pipe continuait de me brûler la langue; je crachais encore une fois. Alors il se leva.

-Si ça vous est égal, - me dit-il, - mettez vous à une autre table pour cracher. C'est très dégoûtant.

Cette fois-ci ce n'était plus la pipe qui me faisait cracher.

Alors il me quitta et s'en alla s'asseoir à une autre petite table. Je crachai quelque temps en solitude et ce soir-là à neuf heures je prenais le train pour Florence.

J'avais, dans le train, deux livres: Poètes d'aujourd'hui: l'orientation actuelle de la conscience lyrique, par Paul Neuhuys, et un fascicule d' Action.

Je les avais trouvés dans une librairie dont le directeur est un homme lettré et charmant. J'avais rencontré ce jour-là trois personnes qui ressemblaient à Napoléon: la première était une dame qui pratiquait l'amour sans droits réservés, la deuxième était l'homme qui n'aimait pas cracher, le libraire était la troisième. Il me trouvait toute une montagne de lecture moderne dont j'ignorais l'existence. La vie des lettres et des arts, l'Esprit Nouveau, Bauduin et son poème en trois plans, Céline Arnauld et Paul Dermée, et Juliette Roch et Marinetti, qu'il vantait fort. Et beaucoup encore que j'ai oublié. Mon Dieu je croyais connaître le terrain pourtant! Erreur - heureusement que j'ai le livre de Paul Neuhuys pour me guider. C'est un Belge, il a eu le temps d'observer; le jeune littérateur que j'aimerais voir comparé avec Arthur Rimbaud, l'a bien critiqué. Voilà enfin un homme qui

Twee dagen later verliet ik de heuvel van Montmartre, na zelf ook gespuugd te hebben, niet in de Seine, maar op de hobbelige keien van de Place du Tertre.

Wat een dag... ik had die dag schoon genoeg van mijn omgeving want ik had teveel gedacht aan een persoon die in Italië zat. Een te kort pijpje schroeide mijn tong. Ik spuugde en vroeg aan de man naast me of hij net zo ver kon spugen.

Hij zei met een veelbetekenend glimlachje:

- Ik spuug niet.

De pijp schroeide nog steeds mijn tong; ik spuugde nog een keer. Toen stond hij op.

- Als 't u hetzelfde blijft - zei hij - wilt u dan aan een ander tafeltje gaan zitten spugen? Het is erg onsmakelijk.

Die keer was de pijp niet meer de reden dat ik spuugde.

Hij liep weg en ging aan een ander tafeltje zitten. Ik spuugde een paar keer in eenzaamheid en die avond om negen uur nam ik de trein naar Florence.

Ik had in de trein twee boeken bij me: Dichters van vandaag: de huidige oriëntatie en het lyrisch bewustzijn van Paul Neuhuys, en een aflevering van Action.

Ik had ze gevonden in en boekhandel die gedreven wordt door een geletterd en innemend man. Die dag had ik drie mensen ontmoet die op Napoleon leken: de eerste was een dame die de liefde bedreef zonder voorbehouden rechten, de tweede was de man die niet van spugen hield en de boekverkoper was de derde. Hij zocht een hele stapel boeken voor me bij elkaar waarvan ik het bestaan niet kende. Het leven der letteren en kunsten, De Nieuwe Geest, Bauduin en zijn gedicht op drie niveaus, Céline Arnauld en Paul Dermée, en Juliette Roch en Marinetti, van wie hij hoog opgaf. En nog meer, die ik vergeten ben. Grote God, en ik dacht nog wel dat ik er wat vanaf wist! Een vergissing - gelukkig dat ik nu het boek van Paul Neuhuys heb als gids. Hij is een Belg, hij heeft de tijd gehad om te observeren; de jonge literator die ik graag met Arthur Rimbaud vergeleken had gezien, had hem een goede kritiek gegeven. Eindelijk een man die het leek te begrijpen,

semble comprendre, - il m'expliquera.

- Peut-être...

J'occupai un compartiment avec deux Italiens (des musiciens d'orchestre, je crois), qui se l'étaient habilement réservé. J'étais venu à temps pour me glisser dans l'association. La défense du compartiment. Ainsi nous n'avons pas dormi trop mal. Seulement, il y a toujours les odeurs et la musique.

Une demie-heure après-départ ils dormaient très en paix.

Mais une heure plus tard, nom de nom, ils dormaient tout-à-fait!

Je dormais délibérément.

A Aix-les-Bains, réveil. Maintenant les Poètes d'aujourd'hui.

Première leçon:

La poésie actuelle se plaît aux brèves notations et a rompu avec toute espèce de rhétorique. Rédiger signifie réduire.

Voilà quelque chose! Je suis heureux! Je puis donc être poète!

Rédiger est réduire. Je ne rédige plus. De brèves notations non rédigées: c'est écrire des télégrammes. Pourtant, on trouve des imbéciles qui rédigent leurs télégrammes; ils sont épiciers. Pour être poète, que ferais-je? J'écrirai de longs télégrammes, sentiments, idées, tout ce qui traverse mon coeur enfin - cet organe trop usé en littérature - et ma tête et mes oreilles et mes yeux et mon nez et mes molaires et mes intestins, - mais noté brièvement et sans rédiger.

Mais maintenant, puisque je passe pour littérateur, comment écrirai-je de la prose? J'ai trouvé. La prose, c'est mes télégrammes écrits l'un derrière l'autre. Mon papier sera noir.

- hij zou het me uitleggen.

- Misschien...

Ik zat in een coupé met twee Italianen (orkestmusici, geloof ik) die de ruimte handig voor zichzelf hadden gereserveerd. Ik was net op tijd gekomen om me in het bondgenootschap in te dringen. De verdediging van de coupé. Vandaar dat we niet al te slecht hebben geslapen. Alleen waren er wel die luchtjes en die muziek.

Een half uur na het vertrek lagen ze vredig te slapen

Maar een uur later, sodeju, sliepen ze volledig!

Ik sliep vastberaden.

In Aix-les-Bains werd ik wakker. Nu de Dichters van vandaag.

Eerste les:

De poëzie van vandaag is gesteld op korte notities en heeft gebroken met elke vorm van rhetoriek. Formuleren betekent beperken.

Daar heb ik wat aan! Wat een bof! Ik kan dus best dichter zijn!

Formuleren is beperken. Ik formuleer niet meer. Korte, ongeformuleerde notities: telegrammen schrijven dus. Toch zijn er idioten die hun telegrammen formuleren, de krentenkakkers. Wat moet ik dus doen om dichter te zijn? Ik schrijf lange telegrammen, gevoelens, ideeën, kortom alles wat er opkomt in mijn hart - dat in de literatuur zeer misbruikte orgaan - en mijn hoofd en mijn oren en mijn ogen en mijn neus en mijn kiezen en mijn ingewanden - maar wel kort genoteerd en zonder formulering.

Maar nu ik voor literator doorga: hoe moet ik dan proza schrijven? Ik heb het gevonden. Proza, dat is: mijn telegrammen achter elkaar geschreven, telkens weer het ene na het andere, het ene na het andere. Mijn papier zal er zwart van zien.

La poésie, c'est mes télégrammes coupés n'importe où. Arranger, c'est toujours rédiger. Coupés n'importe où et é-crits l'un sous l'autre. Mon papier aura beaucoup de blanc.

L'un sous l'autre? Quelle blague! C'est dire qu'on a séparé les télégrammes un par un. Je rectifie: 3½ sous 2 et 5 sous 1⅛ et 4¾ sous 191/27 et tous les autres cas possibles.

Ah, j'ai trouvé. Je suis content, heureux, malgré l'odeur épouvantable de l'ail. Après tout ce n'est pas si difficile que ça, le métier de poète. Suffit de laisser du blanc. Courir, ne pas avoir le temps, - puisque nous vivons dans des temps frénétiques. Un train, ça va. On veut écrire éclairs et le wagon donne un coup de pied contre votre main. On écrit: - lairs. Le poème a gagné en valeur. Qui comprendra? Qui dira que c'est rédigé?

La sténographie a devancé la poésie actuelle. Quel poète qu'un sténographe qui a de l'instinct!

A Modane, j'avais terminé la lecture du fascicule d'Action. Mal dormir donne mal à la tête, lire ensuite un numéro d'Action, c'est avoir deux têtes qui tournent, en sens inverse, avec

Poëzie, dat is: mijn telegrammen op willekeurige plaatsen in stukken gehakt. Rangschikken is altijd formuleren. Willekeurig in stukken gehakt en onder elkaar geschreven. Mijn papier zal heel wat wit bevatten.

Het ene onder het andere? Wat een flauwekul! Of je de telegrammen van elkaar zou moeten scheiden! herstel dus: 3½ onder 2 en 5 onder 1⅛ en 4¾ onder 191/27 en alle andere mogelijkheden.

Ah, ik heb het gevonden. Ik ben tevreden, blij, ondanks de verschrikkelijke knoflookstank. Eigenlijk is het allemaal zo moeilijk niet, dat dichterschap. Een kwestie van wit laten. Rennen, geen tijd hebben - omdat we in haastige tijden leven. Een trein, dat kan. Je wilt bliksem schrijven, en dan geeft de wagon een schop tegen je hand. En je schrijft - iksem. Het gedicht stijgt in waarde. Wie zal het begrijpen? Wie zal zeggen dat het geformuleerd is?

De stenografie is de huidige poëzie vooruit. Een stenograaf met instinct: wat een dichter!

In Modane had ik de aflevering van Action uit. Slecht slapen veroorzaakt hoofdpijn, daarna nog een nummer van Action lezen is of je twee hoofden hebt die in tegengestelde richting

un bruit - peste, je ne puis m'exprimer davantage, voilà deux minutes que je cherche. Heureusement qu'il m'est permis de ne pas rédiger. Avec un bruit - que personne ne saura. Alors...

Après Modane j'ai cherché la guérison dans la lecture régulière d'un appétissant Arsène Lupin. Le gentleman-cambrioleur est un grand médecin.

Une impression de la nuit passée. Vers deux heures, lorsque je devais me diriger vers le cabinet, je passais un compartiment de première classe où se trouvaient deux bébés.

Tous deux criaient.

L'un disait: - Aaah, aah, aaah.

Et l'autre: - Eok, èok, èok.

Alors tous deux furent apaisés et l'un ne faisait plus rien que baver.

Mais l'autre disait encore: - Tjeh, tjeh, tjeh.

Et à la fin: - Tjjèèètt...

Je me suis arrêté devant la porte pour les écouter et j'ai oublié que je devais aller au cabinet. C'était incompréhensiblement beau.

C'était naïf, spontané, et vrai les expressions d'âme de ces purs bébés. J'ai senti surtout dans le deuxième un poète en état primitif.

Et puis Florence. Après une deuxième nuit dans le train, après avoir passé la mer, toujours m'éloignant plus du Sacré-Coeur et de Montmartre, comme Blaise Cendrars et la petite prostituée dans le Transsibérien. Mais moi, malheureux, je n'avais pas de Jeanne, ni de Nini, ni de Chichi, ni de Mado, ni de Dodo, ni de Dada, ni de Caca. Il y avait deux Italiens qui puaient l'ail.

tollen met eén geluid - verdomme, ik kan me niet meer uitdrukken, ik zoek nu al twee minuten. Gelukkig is het mij toegestaan niet te formuleren. Met een geluid - dat niemand zal kennen. Vandaar...

Na Modane zocht ik genezing in de ordentelijke lezing van een smakelijke Arsène Lupin. De gentleman-inbreker is een groot geneesheer.

Een indruk van afgelopen nacht. Rond twee uur, toen ik op pad moest naar het toilet, liep ik langs een eersteklasse-coupé, waarin zich twee baby's bevonden.

Allebei huilden ze.

De ene zei: - Aaah, aah, aaah.

En de andere: - Eok, èok, èok.

Vervolgens werden beiden gesust en de een deed niets anders meer dan kwijlen.

Maar de andere zei nog: - Tjeh, tjeh, tjeh.

En tenslotte: - tjèèèt...

Ik bleef voor de deur naar ze staan luisteren en vergat dat ik naar het toilet moest. Het was onbegrijpelijk mooi.

Het was argeloos, spontaan en echt, de zielsuitdrukking van die reine baby's. Ik voelde vooral in de tweede een dichter in ongerepte staat.

En toen Florence. Na nog een nacht in de trein, na een stuk langs de zee, steeds verder weg van de Sacré-Coeur en Montmartre, zoals Blaise Cendrars en het hoertje in de Transsibérien. Maar ik, ongelukkige, ik had geen Jeanne, geen Nini, geen Chichi, geen Mado, geen Dodo, geen Dada en geen Caca. Twee Italianen waren er, die naar knoflook stonken.

En Italie j'étais heureux. Pendant quatre jours j'étais trop heureux pour écrire une ligne. La pire situation est d'être trop actif pour le rêve et trop faible pour l'action. Je suis revenu à Montmartre, enviant les vaches qui broutaient. A Montmartre j'ai trouvé ce manuscrit dans ma poche. Comme il est rédigé toujours; quand donc aurai-je la liberté? Etudions les grands libres, il y a toujours le guide de Neuhuys dont la lecture m'a été coupée par le bonheur. J'en ai si peu profité. Pardon, si je suis toujours compréhensible. C'est, je le sens, un manque de tact et de talent.*

In Italië was ik gelukkig. Vier dagen lang was ik te gelukkig om een regel te kunnen schrijven. De ergste toestand is als je te actief bent om te dromen en te zwak om iets te doen. Ik ben teruggegaan naar Montmartre, jaloers op alle grazende koeien. In Montmartre vond ik dit manuscript in mijn zak. Wat is het toch nog steeds geformuleerd; wanneer zou ik nu ooit de vrijheid smaken? Laat ik de grote vrijen eens bestuderen, ik heb tenslotte nog steeds de gids van Neuhuys, waarvan de lezing door het geluk werd onderbroken. Ik heb er zo weinig gebruik van gemaakt. Neem me niet kwalijk als ik nog steeds te volgen ben. Ik voel het, het is een kwestie van gebrek aan tact en aan talent.*

Quand donc, Muse Moderne, arroseras-tu mon manuscrit d'incompréhensibilité?

A Montmartre, dans ma petite chambre rue Tholozé, je reprends ma lecture des Poètes d'aujourd'hui et le travail de mon manuscrit.

Deuxième leçon: Guillaume Apollinaire.

Avant de lire je me demande ce que je sais de lui. Il est mort; à la guerre si je ne me trompe. Il doit être chef d'école. Le libraire qui ressemblait à Napoléon disait que Marinetti avait plus de talent, non, il employait le mot génie. Je connais un portrait de lui par Henri Rousseau où il paraît un parvenu chinois. J'ai lu un livre intitulé Les trois don Juan par Guillaume Apollinaire, cela m'a excessivement ennuyé, mais c'est peut-être d'un autre Guillaume Apollinaire. J'ai voulu acheter un bouquin qui est bien de lui, Le poète assassiné, mais c'était une édition épuisée et horriblement chère. Il paraît que dans ce bouquin on parle de queue de vache quand on veut dire ma petite chérie. C'est rudement subtil. J'ai encore vu quelque part une poésie signée Guillaume Apollinaire, qui s'étalait sur une page en forme de pluie tombante. Ce n'était pas de la littérature en peinture (les modernes ont horreur de ça!), c'était du dessin en littérature, mais en collaboration avec un typographe habile. Un ami fit la remarque qu'il aurait voulu encore la signature en parapluie.

C'est tout.

C'est peu.

Illuminez-moi.

Deuxième leçon: Guillaume Apollinaire est l'organisateur de l'esprit nouveau: ‘C'est aux poètes à décider, écrit-il, s'ils ne veulent point entrer dans l'esprit nouveau, hors duquel il ne reste d'ouvertes que trois portes: celle des pastiches, celle de la satire et celle de la lamentation, aussi sublime soit-elle’.

Wanneer, o Moderne Muze, zult ge mijn manuscript besprenkelen met onbegrijpelijkheid?

Op Montmartre, in mijn kamertje aan de Rue Tholozé, hervatte ik de lezing van de Dichters van vandaag en het werk aan mijn manuscript.

Tweede les: Guillaume Apollinaire.

Alvorens te gaan lezen vraag ik me af wat ik van hem weet. Hij is gestorven, in de oorlog als ik me niet vergis. Hij moet de leider van de school zijn. De boekverkoper die op Napoleon leek zei dat Marinetti meer talent had, nee, hij gebruikte het woord genie. Ik ken een portret van hem door Henri Rousseau, waarop hij op een Chinese parvenu lijkt. Ik heb een boek van Guillaume Apollinaire gelezen dat Les trois Don Juan heette en het verveelde me mateloos, maar dat was misschien een andere Guillaume Apollinaire. Ik heb een boek willen kopen dat wel degelijk van hem was, Le poète assassiné, maar dat was alleen nog antiquarisch te koop en verschrikkelijk duur. Het schijnt dat er in dat boek koeie-staart gezegd wordt als iemand mijn schatje bedoelt. Dat is donders subtiel. Ik heb ook nog eens ergens een gedicht van Guillaume Apollinaire gezien dat op de pagina was afgedrukt in de vorm van een regenbui. Het ging niet om literaire schilderkunst (de modernen verafschuwen dat!), het was een tekening in literatuur, maar in samenwerking met een handige typograaf. Een vriend merkte op dat hij de naam eronder graag in de vorm van een paraplu had gezien.

Dat is alles.

Het is weinig.

Geef mij opheldering.

Tweede les: Guillaume Apollinaire is de organisator van de Nieuwe Geest: ‘Het is aan de dichters om te beslissen’, zo schrijft hij, ‘of ze helemaal niet willen delen in die Nieuwe Geest, waarbuiten nog slechts drie deuren openstaan: die van de pastiche, die van de satire en die van de klaagzang, hoe verheven ook.’

C'est écrasant pour moi. Le mot pastiches me brûle, je suis trop bête pour la satire et pas assez sublime pour la lamentation.

Mais voici un brin d'espoir! - Son oeuvre n'est pas une tentative, c'est un résultat. Avec lui, nous changeons notre ancienne habitude de penser. - J'abandonne la mauvaise route. Je quitte saint Aloyse et j'élève mes prières vers Apollinaire. Que son oeuvre ait comme résultat mes pauvres tentatives! Puisqu'il a le don de changer chez les autres leur ancienne habitude de penser, tout n'est pas encore perdu. Et les efforts des indignes sont les plus dignes efforts!

Voici Alcools qu'on m'a prêté.

Point de virgules, point de points. Pas un signe de ponctuation. Qui a trouvé cela? Que sais-je? et qu'importe? Il n'y a qu'à remercier. Je peux sauver les apparences de mes écrits vieillots. Merci, cher maître... Ah! pardon! Merci cher maître pour la leçon tout ira bien j'espère je ferai de mon mieux pourquoi faut-il garder des choses superflues dans la prose cher maître c'est inutile je chasse les points et les virgules de ma prose comme de ma poésie

Mais pourquoi avez-vous gardé si souvent la rime cher maître la rime après Walt Whitman c'est un peu fort Walt Whitman après tout comme on lui doit beaucoup quand on est moderne si j'étais grand poète vous remarquez que je chasse aussi bien les majuscules qui sont parfaitement inutiles j'écrirai avant tout une poésie à la gloire de Walt Whitman pardon les habitudes sont si fortes de walt whitman une chose comme ceci et ayez pitié si je manque de talent cher maître vous voyez que la bonne volonté y est

vienne le délire attendez ça je peux employer ça dans la poésie vienne le délire des grands subconscients qui bégayent ou hurlent mais ne peuvent s'exprimer.

Vernietigend voor mij. Het woord pastiche staat me tegen, ik ben te dom voor satire en niet verheven genoeg voor de klaagzang.

Maar er is een sprankje hoop! - Zijn werk is geen poging maar een resultaat. Met hem veranderen wij onze vroegere gewoonte om te denken. - Ik verlaat het slechte pad. Ik verzaak aan Sint Aloysius en richt mijn gebeden tot Apollinaire. Dat zijn oeuvre mijn armzalige pogingen tot resultaat moge hebben! Als hij de gave heeft bij anderen de vroegere gewoonte om te denken te veranderen, dan is alles nog niet verloren. En de pogingen van de onwaardigen zijn de meest waardevolle pogingen!

Hier hebben we Alcools, dat ik geleend heb.

Geen komma's, geen punten. Niet een leesteken. Wie heeft dat bedacht? Weet ik veel? en wat doet het ertoe? Ik kan hem alleen maar dankbaar zijn. Ik kan het uiterlijk van mijn oude krabbels redden. Dank, goede meester... O, pardon! Dank goede meester voor deze les alles zal nu goed gaan hoop ik ik zal mijn best doen waarom zouden we overbodigheden in het proza handhaven goede meester dat is nutteloos ik gooi de punten en komma's mijn proza en poëzie uit

Maar waarom hebt u zo vaak het rijm gehandhaafd goede meester rijmen na Walt Whitman dat gaat toch wat ver tenslotte heb je aan Walt Whitman heel wat te danken als je modern bent als ik een groot dichter was zou u zien dat ik ook de hoofdletters eruit zou gooien want die zijn volledig nutteloos ik zal allereerst een gedicht schrijven ter ere van Walt Whitman pardon de macht der gewoonte van walt whitman iets als dit en heb medelijden als ik gebrek aan talent heb goede meester u ziet dat ik in ieder geval van goede wil ben

kome het delirium wacht even dat kan ik gebruiken in het gedicht kome het delirium van de grote onderbewusten die stotteren of brullen maar zich niet kunnen uitdrukken

j'ai lu alcools j'ai trop compris le pasticheur en retard qui dort toujours en moi a été trop content de temps en temps je me méfie de vous cher maître

je passe à un autre je passe les calligrammes trop difficiles à trouver je vous remercie pour vos leçons cher maître mais vous ne m'avez pas appris assez

je passe à André Salmon pardon à andré salmon qui a écrit prikaz très facile à trouver pour le prix d'un franc c'est pas cher portrait compris mâchoire en avant et peindre qui vient

ik heb alcools gelezen ik heb teveel begrepen de achtergebleven pastichemaker die nog altijd in mij sluimert is van tijd tot tijd tevreden geweest ik wantrouw u goede meester

ik stap over op een ander ik ga voorbij aan de calligrammes die te moeilijk te vinden zijn ik dank u voor uw lessen goede meester maar u hebt me niet genoeg geleerd

ik ga over tot André Salmon pardon tot andré salmon die prikaz heeft geschreven heel gemakkelijk te vinden voor één frank dat is niet duur portret met kin vooruit inbegrepen en

d'être édité par la sirène et que j'ai lu et le manuscrit trouvé dans un chapeau qui est trop cher et qui me fait regretter que je n'ai trouvé mon manuscrit que dans ma poche

mais non en vérité ça ne marche pas

c'est rudement joli prikaz ça a enflammé la couverture de mon lit mais écoutez c'est déroutant un poème comme ça il y a là-dedans une poussière de ponctuation de quoi remplir le panthéon quand on vient de flanquer tous les points et virgules à la porte c'est affolant puis la rime au diable salmon c'est pas cher un franc pour prikaz mais je n'aime pas payer les tentations même un franc or trente-six millions de wagons de cochons comme jurait pivolo si je ne marchais pas d'un pas assez ferme déjà dans la route nouvelle je serais retombé dans mes mauvaises habitudes j'offre trente sous à l'ombre de lénine mais qu'on me fiche la paix

pour max jacob des vers

j'ai lu de lui tout ce que j'ai pu trouver cinématoma le roi de béotie le phanérogame le cornet à dés le laboratoire central la défense de tartufe et quelques lettres c'est que je le connais qu'il a des yeux impayables et un pli sur le nez

j'ai étudié pour comprendre ces yeux impayables et ce pli sur le nez le personnage de septime fébur dans le roman sans histoire et grosse de détails la négresse du sacré-coeur où les vérités ne sont considérées des vérités qu'après qu'on les ait roulées du sacré-coeur à la seine et on s'arrête au bord l'eau ayant la qualité de nettoyer

je ne les y ai pas retrouvés

j'ai vu assez souvent max jacob chez la mère catherine sans savoir que c'était max jacob puis tout d'un coup j'ai su par charley et j'étais très honteux de ne connaître de toute son oeuvre que le titre d'un roman je lui demandais ce qu'il faudrait lire il me conseillait cinématoma

j'aime mieux la défense de tartufe

peindre dat net verschenen is bij la sirène en dat ik gelezen heb en le manuscrit trouvé dans un chapeau dat te duur is en waardoor ik ben gaan betreuren dat ik mijn manuscript maar gewoon in mijn zak heb gevonden

maar nee eerlijk gezegd is het niks

ontzettend leuk hoor prikaz mijn beddesprei ligt er nog dubbel van maar hoor eens zo'n gedicht is verwarrend er hangt zo'n stofwolk van interpunctie over dat je er het panthéon mee kunt vullen als je alle punten en komma's eruit gegooid hebt het is vreselijk en dan dat rijm weg met salmon een frank voor prikaz is niet veel maar ik hou er niet van voor mijn beproevingen te betalen al is het maar een frank wel zesendertig miljoen wagons zwijnen zoals pivolo vloekte als ik niet de nieuwe weg al met zeer vaste tred was ingeslagen zou ik weer in mijn slechte gewoonten vervallen ik offer dertig sous aan de schim van lenin maar laat me met rust

voor max jacob verzen

ik heb alles van hem gelezen wat ik vinden kon cinématoma le roi de béotie le phanérogame le cornet à dés le laboratoire central la défense de tartufe en een paar brieven het is dat ik hem ken en dat hij onbetaalbare ogen heeft en een rimpel boven zijn neus

om die onbetaalbare ogen en die rimpel boven zijn neus te begrijpen heb ik de figuur van septime fébur bestudeerd in de roman zonder verhaal en vol details la négresse du sacré-coeur waarin waarheden pas als waarheden beschouwd worden als men ze van de sacré-coeur naar de seine heeft gerold en aan de oever is blijven staan omdat dat water een reinigende werking heeft

ik heb ze er niet in teruggevonden

ik heb max jacob vaak gezien bij mère catherine zonder te weten dat hij max jacob was en toen opeens hoorde ik het van charley en ik schaamde me diep dat ik van zijn hele oeuvre alleen maar de titel van een roman kende ik vroeg hem wat ik moest lezen hij raadde me cinématoma aan

ik hou meer van la défense de tartufe

j'aime mieux le max jacob présent et prêchant de la défense que le max jacob ventriloque de cinématoma mais la chanson de bon mirlifa m'a ravi

j'ai tâché de faire une pareille chose j'ai eu ce culot mais il y a la rime c'est très difficile pour un étranger mais je suis sûr que max jacob sera complaisant car il n'est pas comme déclare monsieur neuhuys le père de la jeune poésie j'ai horreur des omissions qui témoignent d'un manque de respect max jacob est le saint père de la jeune poésie

il est le complaisant saint père qui a la bonté sous son gilet et le je m'enfichisme derrière son pince-nez il se fichera de moi avec la plus douce complaisance je lui offre mes vers quand même je les dois à deux parties deux minuscules parties de son multiforme lui car m'a expliqué monsieur neuhuys son oeuvre est un indicateur inépuisable de genres inusités

j'ai fait de mon mieux pour comprendre et plus souvent je n'ai pas compris mais souvent j'ai ri et c'est pas peu je ne trouve jamais le chemin dans les indicateurs et monsieur neuhuys me permet de l'appeler un auteur difficile ceci à lui*

ik hou meer van de aanwezige en prekende max jacob van de défense dan van de buiksprekende max jacob van cinématoma maar la chanson de bon mirlifa vond ik verrukkelijk

ik heb geprobeerd ook zoiets te maken zo brutaal ben ik wel maar er zit rijm in en dat is erg moeilijk voor een buitenlander maar ik weet zeker dat max jacob genadig zal zijn want hij is niet zoals meneer neuhuys beweert de vader van de jonge poëzie ik heb een hekel aan onvolledigheden die getuigen van gebrek aan eerbied max jacob is de heilige vader van de jonge poëzie

hij is de genadige heilige vader die onder zijn vest volzit met goedheid en achter zijn knijpbril met lamaarwaaien hij laat mij vast heel genadiglijk waaien ik draag mijn verzen toch aan hem op ik heb ze te danken aan twee delen twee minuscule deeltjes van zijn veelzijdige persoon want zoals meneer neuhuys me uitlegde is zijn oeuvre een onuitputtelijke gids voor ongebruikelijke genres

ik heb mijn best gedaan om te begrijpen en vaker heb ik het niet begrepen maar vaak heb ik gelachen en dat is niet niks in gidsen kan ik nooit de weg vinden en van meneer neuhuys mag ik hem een moeilijk auteur noemen dit is voor hem*

le cornet à dés le laboratoire central m'ont appris l'imprévu l'imprévu c'est une vieille femme coupée en quatre après un duo d'amour mais max jacob doit préférer l'imprévu d'un baiser d'enfant après un autodafé

il doit détester les imprévus prévus l'imprévu prévu c'est l'imprévu expliqué une chose expliquée après est expliquée d'avance seul les imprévus qu'on n'explique jamais restent imprévus

à max jacob encore cette tentative d'imprévu

Le cornet à dés en le laboratoire central hebben me het onvoorziene geleerd het onvoorziene is een oude vrouw die in vieren wordt gehakt na een liefdesduet maar ik denk dat max jacob de voorkeur geeft aan een kinderzoentje na een ketterverbranding

hij moet een hekel hebben aan het voorziene onvoorziene het voorziene onvoorziene is het uitgelegde onvoorziene iets dat achteraf wordt uitgelegd wordt van te voren uitgelegd alleen onvoorziene zaken die nooit worden uitgelegd blijven onvoorzien

voor max jacob ook deze poging tot het onvoorziene

et était devenu irréparablement fou*

lui le diable avait parcouru toute ma collection de modernes porte ensuite je ramassai les livres qu'il avait semés autour de mer je me vis obligé d'appeler le patron pour le mettre à la ses jambes de le rendre originalement méchant je ne pus le calbataille de livres hurlant affreusement il me supplia entre faisant le poirier sur ses cornes au milieu d'un champ de époque quand je suis rentré tôt le matin j'ai trouvé le diable bibliothèque essaie donc de te mettre à la hauteur de ton ordonnai-je je pense que j'irai moi-même voici la clef de ma diable lettré mais rends-mois mon chapeau et mon costume

gek geworden*

verzameling modernen doorgenomen en was ongeneeslijk die hij om zich heen had gestrooid de duivel had mijn hele roepen om hem eruit te zetten daarna vergaarde ik de boeken kon hem niet kalmeren ik zag me genoodzaakt de huisbaas te door hem weer net zo slecht te maken als hij geweest was ik boeken onder hevig gebrul smeekte hij me tussen zijn benen stand op zijn horens aan te midden van een slagveld van volgende morgen vroeg terugkwam trof ik de duivel in handtheek probeer maar een beetje bij de tijd te raken toen ik de dat ik er zelf maar heen ga hier is de sleutel van mijn biblio-

chabib ibn chabib alors j'éclatai de rire tu es sans doute un de vieilles demoiselles en leur lisant la vie de harem de scheik parler non tu as vraiment raison dit-il je vais enrager un asile vraiment un diable trop peu cultivé pour que je continue à te cile dis-je si tu u' as pas encore lu les chants de maldoror tu es fois toute la vie dans l'oreille je me fâchais tout à fait imbé dit-il je vais corrompre un petit garçon en lui coulant d'ue original lui dis-je je n'aime pas le faust de goethe tu as raison tu veux faire le mal sous mon masque tâche au moins d'être extraordinairement convenable je sentis que je me fâchais si sous ton masque annonça-t-il je vais séduire une jeune fille ressemblait comme deux moustiques maigres ce soir je sors ments assis sur la chaise il avait mis mon chapeau et me quand je me suis retourné j'ai vu le diable dans mes vêtements sur une chaise et m'étais endormi la face vers le mur petit conte en prose pour moi-même j'avais déposé mes vête-

blaise cendrars c'est l'homme qui m'a appris le mot merde c'est l'homme qui m'a donné du courage je lui suis profondément reconnaissant sans cendrars sans moi tandis que j'écris son portrait me regarde et me dit merde tu n'y arriveras pas nous sommes tout seuls dans ma chambre le portrait de cendrars et moi souvent depuis des jours le matin il me dit merde tu es laid et le soir merde je m'emmerde

je l'imite

je prends le bouquin de monsieur neuhuys sur les poètes d'aujourd'hui avec tous ses noms et ses précis imprécis trop de noms et trop peu de mots autour des noms chapitre troisième jules romains georges duhamel charles vildrac léon-paul fargue luc durtain andré spire pierre drieu la rochelle rené arcos pierre-jean jouve nom d'un citron

je n'en sais rien et j'en ai marre

je prends le bouquin et je regarde cendrars il me dicte il

me vient à l'aide

maar geef me mijn hoed en mijn pak terug beval ik ik denk toen barstte ik in lachen uit je bent vast een belezen duivel ze het haremleven van sjeik chabib ibn chabib voor te lezen een oudejongejuffrouwenhuis in opschudding brengen door verder mee te converseren nee je hebt echt gelijk zei hij ik ga je bent toch bepaald een te onontwikkelde duivel om nog niet zo stom zei ik je hebt de chants de maldoror niet gelezen in één keer het hele leven in te fluisteren ik werd kwaad doe hebt gelijk zei hij ik zal en jongetje gaan bederven door hem origineel te zijn zei ik ik houd niet van de faust van goethe je kwaad wilt doen met mijn masker op probeer dan althans soenlijk meisje verleiden ik voelde me kwaad worden als je jouw masker op stap kondigde hij aan ik ga een uiterst fatleken op elkaar als twee magere muggen vanavond ga ik met aan op de stoel zien zitten hij had mijn hoed opgezet en we muur toen ik me omdraaide heb ik de duivel met mijn kleren een stoel gelegd en was ingeslapen met mijn gezicht naar de klein verhaaltje in proza voor mezelf ik had mijn kleren op

biaise cendrars is de man die me het woord verdomme geleerd heeft hij is de man die me moed heeft gegeven ik ben hem diep erkentelijk zonder cendrars was ik er niet geweest terwijl ik schrijf kijkt zijn portret me aan en zegt tegen me verdomme het lukt je niet wij zijn helemaal alleen in mijn kamer het portret van cendrars en ik al dagenlang zegt hij vaak 's morgens tegen me verdomme wat ben jij lelijk en 's avonds ik heb er schijt aan

ik imiteer hem

ik pak het boek van meneer neuhuys over de dichters van vandaag met al die namen en al die onnauwkeurige nauwkeurigheden teveel namen te weinig woorden om die namen heen derde hoofdstuk jules romains georges duhamel charles vildrac léon-paul fargue luc durtain andré spire pierre drieu de la rochelle rené arcos pierre-jean jouve gadverdamme

ik weet er niks van en ik heb er genoeg van

ik pak het boek en ik kijk cendrars aan hij dicteert me hij

komt me te hulp

preuve de ma folie j'ai pris un bouquin pour me guider l'orientation actuelle de la conscience lyrique pour m'orienter l'orientation d'un autre

comme la terre était dégoûté de deux aveugles la pesanteur les abandonna et ils tombèrent dans l'espace et arrivés là l'un cherchait à suivre le chemin qu'avait pris l'autre

s'orienter est s'orienter dans un ensemble de détails orientés dans le chaos on se forme un chaos le fou raisonnant est le fou ridicule s'orienter pour prouver un chaos c'est la folie ridicule le fou sublime se crée un chaos dans le chaos et dans son chaos il est chaos

la folie sublime est la folie amusante

als bewijs van mijn waanzin nam ik een boek om me te oriënteren in het lyrisch bewustzijn om me te oriënteren in de oriëntatie van een ander

omdat de aarde walgde van twee blinden liet de zwaartekracht hen los en ze vielen de ruimte in en eenmaal daar probeerde de een de weg te volgen die de ander was ingeslagen je oriënteren is je oriënteren in een geheel van georiënteerde details in de chaos je vormt jezelf een chaos de redelijk denkende gek is een belachelijke gek je oriënteren om een chaos te bewijzen is belachelijke waanzin de verheven gek schept zich een chaos in de chaos en in zijn chaos is hij chaos.

de verheven waanzin is de vermakelijke waanzin

j'ouvre les yeux je baille je dis merde bonjour à biaise je me tire de mon lit je vais sur le boulevard écrire une poésie je dédie ceci à l'intelligence du bon poète jean cocteau*

ik doe mijn ogen open ik gaap ik zeg verdomme goeiemorgen tegen biaise ik hijs me uit mijn bed ik loop de boulevard op om een gedicht te schrijven dat ik opdraag aan de intelligentie van de goede dichter jean cocteau*

c'est insuffisant cul-de-jatte d'une intelligence au poteau lisons les visions de jean epstein la poésie d'aujourd'hui un nouvel état d'intelligence lettre de biaise cendrars la psychose générale tracée et un tas d'autres choses nouvelles qui ne sont pas psy-choses

non va j'en ai soupé

la nouvelle intelligence d'un autre aura une barbe blanche chez moi je ne lis plus rien c'est l'arrivée de la vraie intelligence cherchons tout seul le nouveau et si je ne trouve pas ma nouvelle intelligence à moi je me contenterai d'une bêtise tout battant neuve d'ailleurs pour trouver la bêtise on a besoin d'une titanesque intelligence

si tu es nul cultive ta nullité comme les fleurs sur un vase de chine car si ta nullité n'était pas rien elle serait probablement toi

het is ontoereikend de intelligentie verminkt weg ermee laten we de visioenen van jean epstein lezen la poésie d'aujourd'hui un nouvel état d'intelligence lettre de biaise cendrars la psychose général tracée en een hoop andere ‘choses nouvelles’ die geen ‘psy-choses’ zijn

nee ik heb er mijn buik van vol

de nieuwe intelligentie van een ander kan van mij de pot op ik lees niets meer de ware intelligentie is gekomen laten we enkel het nieuwe zoeken en als ik mijn eigen nieuwe intelligentie niet vind dan hou ik het wel bij een splinternieuwe stompzinnigheid trouwens om de stompzinnigheid te vinden heb je een gigantische intelligentie nodig

ben je een onbenul koester dan je onbenulligheid als een boeket in een chinese vaas want als je onbenulligheid niet niets was zou ze waarschijnlijk jou zijn

je me réveille encore

devant le soleil qui m'éclaire dans mon lit je constate froidement que je suis un génie il faut commencer par ceci le reste viendra à temps je suis c'est bien sûr bien décidé poète moderne et génie que d'autres déclarent tout cela et plus peut-être entre les lignes en lâches hypocrites je veux écrire ouvertement et bien sur les lignes je jure la main étendu vers ma table de nuit où dort le pot de chambre rassasié que je ne suis rien qu'un génie on n'est que ce que l'on se sent que d'autres constatent qu'ils sont débutants petit-talents humbles travailleurs pauvres artistes ou même arbitres suprêmes si cela leur suffit je ne puis m'en contenter et commence par me proclamer génie

vous dites que tout le monde en jugera autrement mes pauvres amis mais tout le monde c'est des imbéciles mais tout le monde sait cela et les génies ne sont jamais acceptés qu'après leur décomposition or je suis encore bien vivant lorsque le bouddha aboghasida commencera son règne qui sera celui de la cinquième phase de ce monde lorsque le sauveur maitreya sera là personne ne pourra plus nier le génie que je fus gobez ceci

je suis un génie ai-je dit je le sais je le sens faut-il le prouver allons donc comme ce grand bêta de nietzsche peut-être pourquoi je suis si sage pourquoi je suis si malin pourquoi j'écris de si bons livres mais c'est ridicule il a éprouvé le besoin de se convaincre puis d'expliquer aux autres ce coco fichtre non regardez plutôt le fin jean cocteau alors qui se fait si souvent un nietzsche d'eau sucrée accomodé pour les salons des petites dames du monde sait-il expliquer lui sait-il s'expliquer mais non il se sent surhomme tout bonnement seulement il ne le dit pas encore c'est une faute il le fait entendre sans le dire le modeste eh bien moi je le dis je n'ai pas besoin de me prouver quelques chose et quant aux autres la première qualité du génie est de s'en ficher je proclame froidement mais à tue-tête et sans la moindre preuve mes enfants puisque je suis génie que je suis génie

et pourquoi ce génial monsieur birot n'est-il pas un génie

ik word weer wakker

tegenover de zon die mij beschijnt in mijn bed constateer ik koel dat ik een genie ben daar moet ik mee beginnen de rest komt later ik ben dat staat als een paal boven water modern dichter en genie laat anderen dat allemaal misschien maar laf en hypocriet tussen de regels door laten blijken ik wil openlijk schrijven welaan bovenop de regels zweer ik met de hand gestrekt naar mijn nachtkastje waar de gevulde pispot rust dat ik niets anders dan een genie ben men is slechts wat men zich voelt laat anderen maar constateren dat ze beginnelingen zijn kleine talenten bescheiden werkers armzalige artiesten of zelfs opperste scheidsrechters als ze dat voldoende is ik kan me daarmee niet tevreden stellen en begin met mezelf tot genie uit te roepen

jullie mogen dan zeggen dan iedereen er wel anders over zal oordelen mijn arme vrienden maar iedereen is imbeciel en iedereen weet dat en genieën worden pas aanvaard na hun ontbinding wel ik ben nog springlevend als de boeddha aboghasida zijn regering zal aanvaarden en de vijfde fase van deze wereld dus begint als de redder maitreya gekomen zal zijn zal niemand het genie dat ik was meer kunnen ontkennen zo die zit

ik ben een genie zei ik ik weet het ik voel het moet ik het bewijzen kom nou zeker zoals die grote sukkel van een nietzsche waarom ik zo verstandig ben waarom ik zo uitgeslapen ben waarom ik van die goede boeken schrijf dat is toch belachelijk hij had het nodig zichzelf te overtuigen en het daarna aan anderen uit te leggen die rare kwast nee kijk dan liever naar de verfijnde jean cocteau die zichzelf zo vaak vermomt als fondanten nietzsche aangepast aan het theekransje van de beau monde kan hij het soms verklaren kan hij zichzelf verklaren welnee hij voelt zich gewoon übermensch alleen zegt hij het nog niet dat is een fout hij laat het horen zonder het te zeggen bescheiden als hij is nou ik zeg het wel ik hoef mezelf niets te bewijzen en wat de anderen betreft de voornaamste eigenschap van het genie is er lak aan te hebben ik verklaar hier koel maar luidkeels en zonder het geringste

parce qu'il écrit une poésie ouaouaouaoua hihihi hihihi etc pour expliquer ensuite ses sons géniaux par un titre bourgeois avion parce qu'il écrit tout un roman sans le moindre signe de ponctuation pour reculer devant la suppression des majuscules mais ne nous-occupons plus des géniaux débutants en ce jour où nous nous sentons sûr de notre propre génie bien cuit

bewijs jongelui dat ik een genie ben omdat ik een genie ben en waarom is die geniale meneer birot geen genie omdat hij wawawawa-hihihi-hihihi-enz-poëzie schrijft en daarna zijn geniale klanken verklaart met een burgerlijke titel als avion omdat hij een hele roman schrijft zonder één leesteken maar terugschrikt voor het weglaten van de hoofdletters maar laten we ons niet meer bemoeien met de geniale beginnelingen op deze dag dat we ons zo zeker voelen van ons eigen weldoorbakken genie

(Les manuscrit s'arrête tout à coup sur ces mots:)

Mélanger le Kama Soutra avec les théories d'Einstein, les propos bolchevistes de Lénine et Trotsky, ensuite avec le ‘nouvel état d'intelligence’ selon Jean Epstein.

Apres ceci:

(Note du Trouveur. - J'ai encore trouvé ceci, écrit au crayon, et soit preuve de l'amnésie cérébrale dont parle le docteur Grattefesces, soit un hors-d'oeuvre de la macédoine de syllabes annoncée. Ou bien: est-ce tout simplement la langue de Poulo-Djawa? Les quelques mots apparemment français comme je, un, qui, est, etc. feraient croire que non; on a même pot et sent, tandis que le dernier mot: sesro, évoque irrésistiblement roses. Quoi que ce soit, j'ai cru devoir publier quand même ce charabia, pour respecter le manuscrit du pauvre Bodor, et pour le cas où d'autres sauraient le déchiffrer. Paris est philologue et polyglotte.)

(Het manuscript breek plotseling af met deze woorden:)

De Kama Soetra vermengen met de theorieën van Einstein, de bolsjewistische praat van Lenin en Trotski en vervolgens met de ‘nieuwe intelligentiestaat’ volgens Jean Epstein.

Hierna:

(Noot van de vinder. - Ik heb nog het hiervolgende gevonden, met potlood geschreven en ofwel een bewijs van het geheugenverlies waarvan dokter Billencratz rept, ofwel een voorproefje van het aangekondigde lettergrepenratjetoe. Of is het gewoon de taal van Poulo-Djawa? Enkele leesbare woorden als ik, een, wie, is, enz. doen denken van niet; we treffen zelfs pot en bied aan, terwijl het laatste woord, zenro, onweerstaanbaar aan rozen doet denken. Hoe het zij, ik heb toch gemeend dit koeterwaals te moeten publiceren, uit eerbied voor het manuscript van de arme Bodor, en voor het geval anderen het weten te ontcijferen. Parijs is tenslotte een filologische en polyglotte stad.)

Ai je crité un quinbou qui est ne ni à erlou, ni à merbla.

On que ait ne pas la setisot de loirvou ver prou que est ce un pot de demer, car je le freof mecom tel à tous les deuxmer qui ont me désmerem.

Et on que ait ne non plus le cegenlitelin de loirvou verprou que ma demer sent les sesro.

(Signé) bodor guîla

Ik heb een jeboek gevenschre dat le zenprij noch le kenla is.

Laat mandnie zo schiftge zijn te lenwil bezenwij dat hel een pot met lendrol is, want ik bied het als danzonig aan aan leal lendrol die voor mij de pot op nenkun.

En laat ook mandnie zo gentlitelin zijn te lenwil bezenwij dat mijn lendrol kenrui naar zenro.

(Getekend) bodor guila.

‘Quireouit’

Sanatorium van Dr. Julius Billencratz

voor geestelijke aandoeningen

Strond-aan-de-Knicker (NB)

Tel. nr. 3

Medische Verklaring

Ondergetekende, doctor in de medicijnen, bevestigt persoonlijk te hebben gezien, onderzocht en ondervraagd Bodor, Guíla, geboren te Betawi (Poulo-Djawa), wonende Rue Tholozé, Parijs (18e arr.), vrijgezel, en verklaart dat zijn toestand een opname eist van tenminste een jaar in een gespecialiseerde inrichting, daar genoemde persoon lijdt aan geheugenverlies als gevolg van een onvoldoende begeleide poging om een opperste graad van verstandsverbijstering te bereiken.

Gedaan te Strond-aan-de-Knicker, de 17e augustus 1922.

NB. In mijn hoedanigheid van medicus heb ik geen enkel bezwaar tegen de publikatie van het manuscript, dat in zijn jaszak werd aangetroffen, daar het het beste bewijs vormt van de juistheid van mijn verklaring en tegelijk uitstekend kan dienen als waarschuwing voor andere roekelozen.