J. Greshoff
aan
E. du Perron

Brussel, 25 september 1933

Maandag

Beste Eddy,

Zoo'n brief als ik vandaag van je kreeg maakt me wanhopig! Dat je nu maar niet in staat blijkt om een ander, een vriend te begrijpen. Niemand verlangt dat je hem imiteeren zult! Ik verdom het om mijn vrienden af te zweeren, omdat ik een lacune ontdek. Ik heb niet de pretentie een aartsengel te zyn en ik heb dus ook niet de behoefte om uitsluitend met aartsengelen om te gaan. Ik zie verdomd goed alle zwakke steeën in Jacques' karakter, maar dat belet my niet om veel van hem te houden.

En jy dan? Dacht jy dat je boven alle lof en blaam en verheven was en dat ik geen bezwaren tegen je had?? Maar dat neemt heusch niet weg dat ik op maar heel weinig menschen op deze aarde zóó gesteld ben. Ik vind dat het voorstel van Maurice een volkomen onbegrip toont van wat Forum is, dat zyn concentratie-idee het bewys is van een belangstelling voor litteratuurpolitiek dat my verre van sympathiek is; dat het feit dat hij zèlfs met Urbaaf in zee wil gaan van een totaal gebrek aan kieskeurigheid getuigd; ik vind dus dat M. zich hier van een niet al te mooie kant laat zien; máár ...moet ik hem daar om nu ineens geheel afzweeren? Heeft hij niet hetzelfde recht op minder mooie kanten als jy en ik?????? Mag ik wel myn zwakheden hebben en moet Maurice feilloos zijn???? Maurice is een echte litteratuur-litterator. Dat weet ik al jaren. Maar er staan andere dingen tegenover. Ondanks dàt bezwaar, voel ik iets voor Maurice. Hy heeft een persoonlyke charme, waar ik gevoelig voor ben en hy heeft héél aardige kanten. Ik weiger om het slechte zwaarder te laten wegen dan het goede.

Ik hoop dat ik nu zoo duidelyk geweest ben, dat je my begrypt en dat het niet noodig is om nogmaals uit te leggen waarom ik vind dat je Vic wat hard aanpakte en waarom ik goed met Maurice ben. Ik kan my op dit terrein niet van myn stuk laten brengen, omdat het hier niet een gewone meening geldt, maar omdat ik, anders denkende en doende, niet eerlyk zou zyn en tegen myn aard zou ingaan. Dus: ik wil myn bezwaren tegen een kameraad mogen uiten en hem toch in myn hart genegen blyven. Als jy dat niet kan is daar ook al weer niets aan te doen. Wy zyn nu eenmaal niet allemaal eender!

En nu over Forum. Je schrijft een zin die my deed rillen. Dus om abonnés aan te trekken DESNOODS dan maar Urbaaf! Ik zou zeggen: liever laat ik Forum in schoonheid sterven, dan dat ik de naam Urbaaf daarin druk. Ik wil DOLGRAAG Forum laten voortbestaan. Maar het tydschrift dat M. droomt is Forum niet. Wat hebben wy godbetert aan een geschonden Forum???? En die ‘scheiding’ compromitteert jullie tòch in de ogen van het publiek, dat nooit het fijne van een zaak afweet. Wanneer jy je benedenhuis aan een bordeel verhuurt, dan kan je nog zoo fatsoenlyk zyn als je wilt, in de ogen van de gaande en komende man is het HEELE huis verdacht. dat is absoluut waar.

Een gewóón tijdschrift kan ryp en groen nemen. In Gr. N. of de Gids sta je ook naast een of ander geürbaafte. Maar Forum is tot nu toe in myn ogen iets ânders dan die bladen.

Je schryft graag over properheid en fatsoen in hoogeren zin. Oók een tydschrift kan fatsoen hebben. En de herinnering aan een gaaf Forum is my méér waard dan een ‘vrije publicatiemogelykheid’. Beste Ed. je bent oud en wys genoeg om te handelen naar eigen inzicht. Ik kan niet anders zeggen , dan dat ìk ieder compromis in dit geval zeer zou betreuren en dat ik geloof dat je de zaak niet goed inziet. Vergis ik me? Komt de nieuwe combinatie tot stand, dan zou ik, als jy en Menno my dat vroegen, wel aan F. willen medewerken, omdat de vriendschap hooger eischen stelt dan litteraire principes, maar ik zou het met weinig animo, met tegenzin, doen.

Waar je myn vorige briefje aan Menno gezonden hebt, sta ik er op dat je ook dit epistel doorzendt. Mag ik daar op rekenen?

Je kopy is al verzonden. Aangeteekend, Ik vind het best dat je dat boek aan Batten hebt gegeven.

De 100 frf zijn ontvangen. De juffrouw werkt stug door. Truida komt bij ons in huis. Vergrooting verzonden. Op Forum zal ik bieden. Over de munten zal ik TV opbellen.

Met heel veel voor Bep van ons beidjes, gehéél

je Jan.

Hein P. was verdomd gezellig en geschikt. Kansen Menno by nauwkeurige overweging 40 %

Zie ommezijde

Nog één woord. De vriendschap van jou is een precaire kasplant. By het minste of geringste windstootje is het er mee uit. De kameraad moet verdomd braaf zyn en goed op passen en dag en nacht op zijn quivive zyn anders wordt hy met snelheid geëxecuteerd en ‘uitgestooten’. Ik houd de vriendschap voor een solider product, dat heel wat westerstormen kan doorstaan. Er moet moord en doodslag gebeuren voor ik my van een kameraad kan losmaken. Dat is niet een theorie of zoo. Dat is een gevoelsquaestie, waar ik niets af of toe kan doen. En het is vooral geen verdienste.

Ik ben met iemand als Jobs zóó verbonden, dat ik ondanks duizend ernstige bezwaren toch altyd, een beetje achteraf geduwd, een sterk gevoel voor hem in me ontdek. En zelfs betrap ik me zoo nu en dan voor een restant van teederheid voor Van Krimpen, die ik een ploert vind.

Het spijt me. Zoo is het. Hier sta ik, ik kan niet anders.

En wat me de omgang met jou wel eens bemoeilykt, het éénige wolkje!, is dat gevoel van: als ik morgen iets doe wat Zed. niet bevalt dan leg ik er ook uit!

Dat is geen mop en niets overdreven. Met myn stryd tègen jouw onverdraagzaamheid, stryd ik vóór myn vriendschap met je, die my zeer ter harte gaat.